کدام پستانک برای نوزاد بهتر است؟ ارتودنسی یا معمولی؟

فرقی نمی‌کند که آن را یک قلاب کوچک، پستانک یا چیز دیگری بنامید، پستانک احتمالاً یکی از اولین چیزهایی است که وقتی کوچولویتان دمدمی مزاج است، به سراغش می‌روید. به عنوان والدین نگران، ممکن است هر از چند گاهی به این فکر کنید که آیا دادن پستانک به نوزادتان بهترین گزینه است یا خیر. اما طبق گفته آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، استفاده از پستانک برای نوزادان مضر نیست.

در واقع، دادن پستانک به نوزاد ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) کمک کند. امروزه انواع مختلفی از پستانک در بازار موجود است و انتخاب بهترین گزینه برای کودک شما می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. با درک تفاوت‌های میان هر نوع پستانک و دانستن عواملی که باید در نظر بگیرید، می‌توانید مطمئن باشید که وقتی بار دیگر به او پستانک می‌دهید، کودکتان با آرامش بیشتری راحت می‌شود. اگر تصمیم شما استفاده از پستانک برای نوزاد است و با پزشک نیز مشورت کرده‌اید، ممکن است بخواهید درباره تفاوت بین پستانک معمولی و ارتودنسی اطلاعات بیشتری کسب کنید. این راهنما شامل تمامی نکات مربوط به پستانک‌های معمولی و ارتودنسی است.

پستانک معمولی چیست؟

پستانک معمولی نوعی پستانک است که دارای سری گرد و متقارن می‌باشد و طراحی آن معمولاً شبیه به نوک شیشه شیر یا سینه مادر است. این نوع پستانک به‌طور کلی برای ایجاد حس آرامش و کاهش اضطراب در نوزادان مورد استفاده قرار می‌گیرد. پستانک‌های معمولی از مواد نرم مانند سیلیکون یا لاتکس ساخته شده‌اند و عمدتاً با هدف کمک به نوزاد برای مکیدن و تسکین طراحی شده‌اند. با این حال، به دلیل شکل گرد خود، این پستانک‌ها ممکن است در بلندمدت بر نحوه رشد فک و دندان‌های کودک تأثیر منفی بگذارند، زیرا به‌طور طبیعی با ساختار دهان تطابق کاملی ندارند.

ویژگی‌های ساختاری پستانک معمولی

در ادامه به بررسی ویژگی‌های پستانک معمولی خواهیم پرداخت:

۱. جنس پستانک معمولی

پستانک‌های معمولی از موادی تهیه می‌شوند که برای استفاده نوزادان بی‌خطر هستند و معمولاً از سیلیکون یا لاتکس ساخته می‌شوند. هر یک از این مواد ویژگی‌های خاص خود را دارند:

سیلیکون: پستانک‌های سیلیکونی شفاف و بدون بو هستند. این نوع پستانک‌ها دارای مقاومت بالایی بوده و در برابر تغییر شکل یا پارگی نسبت به لاتکس دوام بیشتری دارند. همچنین سیلیکون نسبت به لاتکس حساسیت کمتری به بو یا طعم مواد غذایی دارد، بنابراین برای نوزادانی که ممکن است آلرژی داشته باشند، گزینه بهتری است. این جنس نرم، انعطاف‌پذیر و ایمن برای مکیدن نوزاد می‌باشد.

لاتکس: پستانک‌های ساخته شده از لاتکس طبیعی نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر از سیلیکون هستند و حس نزدیک‌تری به بافت پوست مادر به نوزاد منتقل می‌کنند. این نوع پستانک برای نوزادانی که عادت به مکیدن قوی دارند، مناسب‌تر است. با این حال، لاتکس معمولاً زودتر از سیلیکون فرسوده می‌شود و ممکن است با گذشت زمان تغییر رنگ یا بوی ناخوشایندی پیدا کند. همچنین در موارد نادر، برخی نوزادان ممکن است به لاتکس آلرژی داشته باشند.

۲. طراحی پستانک معمولی

سری گرد: پستانک‌های معمولی معمولاً دارای سری گرد و متقارن هستند. این طراحی به گونه‌ای شکل گرفته که شبیه به نوک پستان مادر یا شیشه شیر باشد و به نوزاد حس راحتی و آشنایی بدهد. سری این پستانک‌ها به صورت دایره‌ای یا بیضی طراحی شده و تمام قسمت‌های آن دارای ضخامت و اندازه یکسان است. به دلیل طراحی متقارن آن، نوزاد می‌تواند پستانک را از هر جهتی در دهان خود قرار دهد و مکیدن از هر زاویه‌ای برایش امکان‌پذیر خواهد بود.

سپر محافظ یا محافظ دهان (Shield):  این بخش که در خارج از دهان نوزاد قرار دارد، معمولاً بزرگ و گرد است تا از فرو رفتن کامل پستانک در دهان او جلوگیری کند. طراحی سپر به‌گونه‌ای است که شامل سوراخ‌های تهویه است تا از ایجاد رطوبت و تحریک پوستی در اطراف دهان نوزاد پیشگیری کند.

دسته (Handle): بسیاری از پستانک‌های معمولی دارای دسته‌ای در پشت سپر هستند که این امکان را به والدین می‌دهد تا به‌راحتی آن را از دهان نوزاد خارج کنند یا آن را به زنجیر یا بند متصل کنند. این دسته همچنین به نوزاد کمک می‌کند تا به تدریج بتواند پستانک را خودش بگیرد و در دهانش قرار دهد.

انعطاف‌پذیری و نرمی  

طراحی پستانک معمولی به‌گونه‌ای است که نوک آن نرم و انعطاف‌پذیر باشد تا نوزاد در حین مکیدن احساس راحتی کند. این ویژگی باعث کاهش فشار وارده به لثه‌ها و دهان کودک می‌شود. با این حال، به دلیل عدم تطابق کامل با ساختار طبیعی دهان و فک، ممکن است در طولانی‌مدت تأثیر منفی بر رشد دهان و دندان‌ها بگذارد.

پستانک ارتودنسی چیست؟

پستانک ارتودنسی نوع خاصی از پستانک است که با رعایت اصول ارتودنسی و شکل طبیعی فک و دهان نوزاد طراحی شده است. نوک این پستانک‌ها به‌صورت تخت و گرد (در بالا) و باریک (در پایین) طراحی شده است که با ساختار دهان کودک و نحوه قرارگیری زبان و دندان‌ها هماهنگی بیشتری دارد. این طراحی به گونه‌ای است که فشار کمتری به فک و دندان‌های در حال رشد وارد می‌کند و در بلندمدت از بروز ناهنجاری‌های دندانی جلوگیری می‌کند. پستانک‌های ارتودنسی به‌ویژه برای کاهش مشکلاتی مانند نامرتبی دندان‌ها و تغییر شکل فک بسیار توصیه می‌شوند.

ویژگی‌های ساختاری پستانک ارتودنسی

با انتخاب پستانک‌های ارتودنسی، والدین می‌توانند اطمینان حاصل کنند که تأثیرات منفی کمتری بر روی دهان و دندان نوزاد ایجاد می‌شود.

طراحی خاص پستانک‌های ارتودنسی

پستانک‌های ارتودنسی به‌طور ویژه‌ای طراحی شده‌اند تا با رشد طبیعی دهان، فک و دندان‌های نوزاد هماهنگ باشند. این نوع پستانک با توجه به نیازهای فیزیولوژیکی دهان و نحوه قرارگیری زبان، دندان‌ها و فک ساخته شده است تا از بروز مشکلات ارتودنسی در آینده جلوگیری کند. طراحی منحصربه‌فرد آن شامل چندین ویژگی کلیدی است:

سری تخت و زاویه‌دار (مسطح در پایین و گرد در بالا): یکی از ویژگی‌های مهم پستانک‌های ارتودنسی، شکل خاص سری آن‌هاست. این سری به‌گونه‌ای طراحی شده که قسمت پایینی آن مسطح و قسمت بالایی گرد و باریک‌تر است. این طراحی شباهت زیادی به نوک پستان مادر دارد و به نوزاد در حین مکیدن کمک می‌کند. طراحی تخت قسمت پایینی پستانک به نوزاد اجازه می‌دهد تا زبان خود را به‌طور طبیعی و راحت زیر سری پستانک قرار دهد و در عین حال فشار کمتری به سقف دهان و لثه‌ها وارد کند.

زاویه خاص نوک پستانک: نوک پستانک ارتودنسی دارای زاویه خاصی است که به درستی با ساختار دهان نوزاد هماهنگ می‌شود. این زاویه باعث می‌شود که فشار به طور یکنواخت توزیع شود و از فشار غیرضروری به لثه‌ها، فک و دندان‌ها جلوگیری کند. همچنین به نوزاد کمک می‌کند تا عادات مکیدن سالم‌تری داشته باشد و از ناهنجاری‌های دهان و فک جلوگیری شود.

انعطاف‌پذیری مناسب: سری پستانک‌های ارتودنسی معمولاً از موادی نرم و انعطاف‌پذیر مانند سیلیکون ساخته می‌شوند. این انعطاف‌پذیری به سری پستانک این امکان را می‌دهد که با حرکات زبان و دهان نوزاد هماهنگ شده و از بروز فشارهای غیرمطلوب جلوگیری کند. این ویژگی نقش مهمی در کاهش خطر ایجاد مشکلات دندانی ایفا می‌کند.

سپر محافظ با طراحی ارگونومیک: بخش خارجی پستانک، که به آن سپر یا محافظ دهان گفته می‌شود، معمولاً به طور ارگونومیک طراحی شده تا با شکل صورت نوزاد هماهنگ باشد. در پستانک‌های ارتودنسی، این سپر اغلب دارای سوراخ‌های تهویه است که مانع از تجمع رطوبت و تحریک پوست در اطراف دهان می‌شود. همچنین، اندازه و شکل سپر به گونه‌ای است که از فرو رفتن کامل پستانک در دهان نوزاد جلوگیری می‌کند.

دسته مناسب و ایمن: مانند پستانک‌های معمولی، پستانک‌های ارتودنسی نیز معمولاً دارای دسته‌ای هستند، اما طراحی این دسته‌ها به گونه‌ای است که دسترسی والدین را آسان کرده و در عین حال ایمنی نوزاد را تضمین می‌کند. این دسته به والدین اجازه می‌دهد تا به راحتی پستانک را از دهان کودک خارج کرده یا آن را به زنجیر یا بند مخصوص متصل کنند.

مزایای استفاده از پستانک‌های ارتودنسی

در ادامه به بررسی مزایای پستانک ارتودنسی نسبت به پستانک‌های معمولی می‌پردازیم:

هماهنگی با رشد طبیعی دهان و فک: بزرگ‌ترین مزیت پستانک‌های ارتودنسی طراحی آن‌هاست که به‌طور طبیعی با رشد دهان و فک نوزاد سازگار است. استفاده از این پستانک‌ها می‌تواند به کاهش خطر بروز مشکلات دندانی و ناهنجاری‌های فکی در آینده کمک کند. سری تخت و زاویه‌دار این پستانک‌ها فشار کمتری به دندان‌ها و فک وارد می‌کند و به همین دلیل مانع از تغییر شکل غیرطبیعی فک می‌شود.

کاهش خطر ناهنجاری‌های دندانی: پستانک‌های معمولی ممکن است با وارد کردن فشار نامناسب بر روی فک و دندان‌ها، تغییرات نامطلوبی در موقعیت دندان‌ها و حتی ناهنجاری‌های فکی ایجاد کنند. در مقابل، پستانک‌های ارتودنسی با طراحی خاص خود این خطر را به‌طور قابل توجهی کاهش داده و به سلامت دندان‌ها کمک می‌کنند. به همین دلیل، بسیاری از دندان‌پزشکان و متخصصان ارتودنسی استفاده از این نوع پستانک را توصیه می‌کنند.

جلوگیری از عادات مکیدن ناسالم: مکیدن انگشت یا شیشه شیر می‌تواند منجر به مشکلات ارتودنسی و دندانی در آینده شود. پستانک‌های ارتودنسی، با تقلید از حرکت طبیعی دهان هنگام مکیدن، به نوزاد کمک می‌کنند تا این عادت را به شکلی سالم‌تر انجام دهد و از ایجاد فشارهای ناسالم جلوگیری کنند.

کاهش فشار بر سقف دهان و لثه‌ها: طراحی تخت و انعطاف‌پذیر پستانک‌های ارتودنسی باعث می‌شود که فشار کمتری به سقف دهان، لثه‌ها و دندان‌های نوزاد وارد شود. این ویژگی به کاهش احتمال تغییر شکل سقف دهان و جلوگیری از جابه‌جایی غیرطبیعی دندان‌ها کمک می‌کند.

تهویه مناسب: وجود سوراخ‌های تهویه‌ای در سپر پستانک‌های ارتودنسی به جلوگیری از ایجاد رطوبت اضافی در اطراف دهان نوزاد کمک می‌کند. این تهویه مناسب باعث کاهش خطر تحریک پوستی و التهاب در ناحیه دهان می‌شود.

معایب استفاده از پستانک‌های ارتودنسی

به هر حال با وجود تمام حسن‌های پستانک ارتودنسی، نباید از معایب آن گذشت. این معایب را با هم بررسی می‌کنیم:

هزینه بالاتر: پستانک‌های ارتودنسی به دلیل طراحی خاص و دقت در ساخت، معمولاً قیمت بیشتری نسبت به پستانک‌های معمولی دارند. این هزینه بالاتر ممکن است برای برخی والدین دشوار باشد، به‌ویژه زمانی که نیاز به تعویض مکرر پستانک‌ها پیش بیاید.

نیاز به جایگزینی مکرر: همانند سایر انواع پستانک، پستانک‌های ارتودنسی نیز باید به‌طور مرتب تعویض شوند، زیرا استفاده طولانی‌مدت از یک پستانک می‌تواند به تغییر شکل یا فرسودگی آن منجر شود. این موضوع به‌ویژه برای پستانک‌های سیلیکونی مهم است، چرا که با گذشت زمان، آن‌ها سخت‌تر شده و خاصیت انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند.

ممکن است برای همه نوزادان مناسب نباشد: برخی نوزادان ممکن است به علت تفاوت در عادات مکیدن یا ترجیحات شخصی، از استفاده از پستانک‌های ارتودنسی خودداری کنند. طراحی خاص این پستانک‌ها که با هدف کاهش مشکلات دندانی و فکی ایجاد شده، ممکن است برای برخی نوزادان احساس ناآشنایی یا ناراحتی به همراه داشته باشد.

تاثیر محدود در موارد استفاده طولانی‌مدت: اگرچه پستانک‌های ارتودنسی با هدف کاهش فشار بر دندان‌ها و فک طراحی شده‌اند، استفاده مداوم از هر نوع پستانک ممکن است به رشد فک و دندان‌ها آسیب بزند. بنابراین، حتی با وجود پستانک‌های ارتودنسی، باید از استفاده بیش‌ازحد یا طولانی‌مدت آن‌ها پرهیز کرد.

کلام آخر

انتخاب بین پستانک معمولی و پستانک ارتودنسی به نیازهای نوزاد، ترجیحات والدین و توصیه‌های پزشکی بستگی دارد. هر دو نوع پستانک ویژگی‌ها و معایب خاص خود را دارند، و آگاهی از این موارد می‌تواند به والدین در تصمیم‌گیری کمک کند. هر نوزاد واکنش متفاوتی به انواع پستانک‌ها دارد؛ اگر نوزاد شما عادت به مکیدن شدید دارد، پستانک ارتودنسی ممکن است گزینه بهتری باشد، زیرا فشار کمتری به دهان و فک او وارد می‌کند. اما اگر نوزاد به پستانک معمولی بهتر واکنش نشان می‌دهد و استفاده از آن برایش راحت‌تر است، می‌توانید از آن استفاده کنید، البته با محدود کردن مدت زمان استفاده.

پیش از انتخاب پستانک، مشاوره با پزشک یا دندان‌پزشک کودک می‌تواند مفید باشد. متخصصان می‌توانند بر اساس ساختار دهان و نیازهای دندانی نوزاد شما بهترین توصیه‌ها را ارائه دهند. به ویژه اگر نوزاد علائم مشکلات دندانی مانند نامرتبی دندان‌ها یا تغییرات فکی دارد، استفاده از پستانک ارتودنسی ممکن است مناسب‌تر باشد.

صرف‌نظر از نوع پستانکی که انتخاب می‌کنید، استفاده طولانی‌مدت از هر نوع پستانک ممکن است تأثیرات منفی بر رشد دندان‌ها و فک نوزاد داشته باشد. بهتر است استفاده از پستانک را به زمان‌های مشخصی مانند زمان خواب یا هنگام آرام کردن نوزاد محدود کنید. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که پس از یک سالگی، به تدریج استفاده از پستانک کاهش یابد.

پستانک‌ها باید از مواد بی‌ضرر و ضد حساسیت مانند سیلیکون یا لاتکس ساخته شوند. همچنین تمیز کردن و ضدعفونی کردن منظم پستانک برای جلوگیری از تجمع باکتری‌ها و عفونت اهمیت دارد. علاوه بر این، پستانک‌ها به مرور زمان فرسوده می‌شوند، بنابراین باید آن‌ها را به‌طور منظم تعویض کنید، به‌خصوص اگر تغییر رنگ یا ترک‌هایی در آن‌ها مشاهده شد.

اگرچه پستانک می‌تواند ابزاری مؤثر برای آرامش نوزاد باشد، اما نباید به یک وسیله دائمی برای آرام کردن او تبدیل شود. استفاده بیش‌ازحد از پستانک ممکن است وابستگی شدیدی به آن ایجاد کند و از رشد طبیعی مهارت‌های خودآرام‌سازی نوزاد جلوگیری کند. در نهایت، باید تلاش شود که وابستگی به پستانک به تدریج کاهش یابد.

منبع : familydoctor