شروران افسانه‌ای مجموعه ارباب حلقه‌ها

مجموعه داستان «ارباب حلقه‌ها» (The Lord of the Rings) اثر آر آر تالکین از نظر تنوع شخصیت‌های شرور هیچ کمبودی ندارد. اما در فیلم‌های «هابیت» (Hobbit) و «ارباب حلقه‌ها» به کارگردانی پیتر جکسون، تنها به بخشی از این شخصیت‌ها پرداخته می‌شود. این رمان در سه بخش به بررسی چگونگی به قدرت رسیدن سائورون، شرور اصلی داستان، و تبدیل شدن او به ارباب حلقه‌ها می‌پردازد.

سائورون، بزرگترین شخصیت شرور در ادبیات و به طور گسترده‌ای شناخته‌شده‌ترین کاراکتر در «ارباب حلقه‌ها»، در واقع در پی یافتن موجودی شرورتر از خود است. افسانه‌های تالکین شامل شخصیت‌های پیچیده‌تری هستند که این سوال را به ذهن می‌آورند که در حقیقت شرورترین شخصیت‌های «ارباب حلقه‌ها» چه کسانی هستند.

مورگوت، شرور اصلی اولیه در «ارباب حلقه‌ها»، جای خود را به مجموعه‌ای از موجودات شیطانی داد. مورگوت که توسط ایلوواتار، خدای سرزمین میانه، به همراه سایر آینورها خلق شد، در پی دستیابی به قدرتی خداگونه برای ایجاد حیات بود و به سرعت شورشی تمام عیار برپا کرد. او بسیاری از آینورها را با خود به شورش برد.

برخی از آینورهای فاسد تبدیل به بالروگ‌ها شدند، در حالی که مورگوت به خلق نژادهای وحشی‌تر مانند اژدهاها و اورک‌ها پرداخت. اما همانطور که در سیلماریلیون (مجموعه دست‌نوشته‌های تالکین) آشکار می‌شود، همه شرارت‌ها در سرزمین میانه از تعصب و حسادت ناشی از دل‌های مورگوت نیستند. در ادامه با شخصیت‌های شرور «ارباب حلقه‌ها» و ویژگی‌های آن‌ها آشنا می‌شویم.

۱۰. پادشاه جادوگر آنگمار

پادشاه جادوگر آنگمار، رهبر نُه حلقه سائورون، یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات برای سرزمین میانه در دوران سوم به شمار می‌رفت. توانایی پرواز به او قدرت مرگباری بخشیده بود و چاقوی مورگول او قادر بود موجودات را از میان ببرد. نازگول‌ها که نتیجه حلقه‌های قدرت بودند، توسط سائورون در ارگیون با کمک سلبریمبور و آهنگرانش ساخته شدند. پس از استفاده طولانی مدت از حلقه‌های خود، نازگول‌ها کاملاً تحت تسلط سائورون درآمدند، زیرا او حلقه یگانه را در اختیار داشت.

گرچه پادشاه جادوگر آنگمار در فیلم «ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه» (The Return of the King) و کتاب توسط ائووین و مری کشته شد، در دوران خود مشکلات زیادی برای سرزمین میانه به وجود آورد. او نه تنها فرمانده نیروهای سائورون در جنگ حلقه بود، بلکه نقش اساسی در شکستن خط ایسیلدور داشت. خاندان سلطنتی گوندور تهدیدی جدی برای سائورون محسوب می‌شد، بنابراین پادشاه جادوگر به طور استراتژیک وارث ایسیلدور، ایرنور، را به دوئلی کشاند که در آن جان خود را از دست داد. ایرنور بدون وارث باقی ماند و این موضوع باعث تضعیف گوندور و سرسپردگی آن به پیشکاران گاندور شد.

۹. میگلین

میگلین، پسر جن تاریک و بی‌رحم سیلماریلیون، که روحی پرآشوب داشت، حاصل یک ازدواج بی‌عشق بود. این وضعیت هرگز در داستان‌های «ارباب حلقه‌ها» نشانه‌ای خوشایند نیست.

میگلین به داستان‌های مادرش درباره گوندولین علاقه‌مند شد و به همراه او، پدرش را ترک کرد تا به دنبال پناهی برود. این تصمیم، او را به مسیری شرورانه کشاند و در نهایت به خیانتی افسانه‌ای انجامید.

گوندولین یکی از مستحکم‌ترین دژهای «ارباب حلقه‌ها» بود؛ شهری برای الوی‌ها که بر روی تپه‌ای قرار داشت و از همه طرف با کوه‌ها محصور شده بود و توسط هفت دروازه محافظت می‌شد.

این شهر کاملاً محرمانه بود و تنها به دلیل تعلق مادر میگلین به آنجا، او و مادرش توانستند وارد شوند. اما میگلین همچنان به دنبال پدرش بود. او عاشق ادریل شد و در برابر وسوسه‌های مورگوت که به تدریج او را فریب داد، تسلیم شد. مورگوت به او وعده داد که از مکان شهر آگاه خواهد شد و در ازای این اطلاعات، میگلین به فریب و عهدی که با مورگوت بست، باعث حمله به گوندولین شد.

۸. ایول

ایول، الفی تاریک و ستمگر، در دل جنگل‌های سرزمین میانه، زندگی می‌کرد. او که به آردل زیبا دل بسته بود، با طلسمی شیطانی او را به دام انداخت و به زنی گرفت. زیر نقاب ظاهری یک همسر، ایول چهره واقعی خود را نشان داد: مردی خودخواه، کنترل‌گر و بی‌رحم. او آردل را در قفس تنهایی حبس کرد و با اعمال زشت خود، روح او را آزرد. وقتی آردل به همراه ماگلین گریخت، خشم ایول به اوج رسید. او با نفوذ به شهر پنهان گوندولین، همسر و پسرش را به گروگان گرفت. اما وقتی با مرگ روبه‌رو شد، نه توبه کرد و نه پشیمان شد. در آخرین لحظات زندگی، نفرینی نفرت‌انگیز بر سر پسرش خواند و با لبخندی شیطانی جان سپرد.

۷. شلوب

شلوب، عنکبوت غول‌پیکر و تاریک، یکی از ترسناک‌ترین موجودات سرزمین میانه بود. سایه سنگین او بر گذرگاه به سوی موردور افتاده بود و هر مسافری را که به قلمرواش نزدیک می‌شد، به کام مرگ می‌کشید. درگیری فرودو و سم با این هیولای هولناک، یکی از صحنه‌های ماندگار در داستان ارباب حلقه‌ها است. شلوب نه تنها با قدرت بدنی خود، بلکه با ذهن موذی و بی‌رحمش، وحشت را در دل هر موجود زنده‌ای می‌انداخت.

۶. اونگولیانت

اونگولیانت مادر شلوب بود و جنایات وحشتناکی بدتر از او مرتکب شد. اونگولیانت در کنار دیگر هیولاهای عنکبوتی برای خلق شلوب قرار گرفت، بنابراین دقیقا مشخص نیست که شلوب از چه گونه‌ای است یا چه قدرتی دارد. با این حال، سیلماریلیون به طور غیرمستقیم اشاره کرده است که اونگولیانت قادر به تغییر شکل است، بنابراین احتمالاً یک مایای شیطانی بوده است. این موضوع توضیح می‌دهد که چگونه او توانست بر مورگوت نفرت‌انگیز غلبه کند، کسی که در اصل یکی از ۱۵ والار و قدرتمندترین آینور دنیای «ارباب حلقه‌ها» بود.

در بازی «سرزمین میانه: سایه جنگ» (Middle-earth: Shadow of War) مشاهده می‌کنیم که شلوب در کنار سائورون قرار می‌گیرد، در حالی که شراکت شرورانه اونگولیانت با مورگوت به اندازه نیمی از آن هم نمی‌رسد. مورگوت اونگولیانت را به خدمت گرفت تا به او کمک کند دو درخت زیبا و مقدس را نابود کند که تأثیر ویرانگری داشتند. اونگولیانت انرژی جادویی را از درختان مکید و نور را از جهان ربود. سپس آنها به سرزمین میانه گریختند، جایی که حتی مورگوت از قدرت و بی‌رحمی اونگولیانت هراسان بود. اونگولیانت که از پیشنهادهای مورگوت برای جبران کمکش راضی نبود، به خاطر سیلماریل‌ها به او حمله کرد، اما تنها به دلیل مداخله بالروگ شکست خورد.

۵. اسماگ

اسماگ در داستان «هابیت» به عنوان یک شرور افسانه‌ای معرفی می‌شود و حتی در کل دنیای «ارباب حلقه‌ها» یکی از بدترین شخصیت‌ها به حساب می‌آید. او یکی از تنها چهار اژدهایی است که در این مجموعه برایش نامی خاص انتخاب شده است. اسماگ پادشاهی ارِبور را از ثرور اول ربود و آن را به خون و آتش کشید تا گنجینه دورف‌ها را تصاحب کند. او به طور بی‌رحمانه از گنج خود در برابر بیلبو، تورین و همراهانش دفاع کرد و در واکنش به نفوذ آن‌ها، لیک تاون را ویران ساخت. بندیکت کامبربچ که در فیلم «هابیت» نقش اسماگ را از طریق ضبط حرکت ایفا کرد، توانست به خوبی شخصیت سخت‌گیر و شرور او را به تصویر بکشد.

هوش شیطانی، خودخواهی، طمع و تکبر اسماگ در تمام کلماتش نمایان بود، ویژگی‌هایی که به طور استادانه توسط جی آر آر تالکین به تصویر کشیده شده است. تالکین بخل را در ناب‌ترین شکل آن در شخصیت اسماگ نشان داد. اسماگ که تنها به خاطر طلا زندگی می‌کرد، تجسم بدترین ویژگی‌های دورف‌ها بود. طمع افراطی او باعث شد که دورف‌ها یک بالروگ را در موریا کشف کنند، اما آن‌ها در بهترین حالت خود سرسخت‌ترین دشمنان سائورون بودند و تا آخرین لحظه در برابر او ایستادند. در مقابل، اسماگ آنقدر حریص و خودخواه بود که حتی یک سکه را نیز به کسی نمی‌داد.

۴. سارومان

در طول داستان «ارباب حلقه‌ها»، سارومان پس از سائورون به عنوان شرورترین شخصیت شناخته می‌شود. او به دستور والار برای مقابله با سائورون به سرزمین میانه فرستاده شده بود، اما در عوض به او پیوست. سارومان یکی از قدرتمندترین پالانتیری‌ها را در اورتانک پیدا کرد، اما متأسفانه برای او، سائورون پالانتیر دیگری در اختیار داشت و از آن برای فریب او استفاده می‌کرد. با اینکه سارومان تحت تأثیر سائورون قرار گرفت، بدترین ویژگی‌های او به طور واقعی متعلق به خود او بود و هیچ ارتباطی با سائورون نداشت.

سائورون با شیوه دیکتاتورگونه‌اش می‌خواست سرزمین میانه را تحت تسلط درآورد، در حالی که سارومان هیچ هدف بزرگی نداشت. او صرفاً یک پیرمرد تلخ، حسود و بدبین بود که به دنبال انتقام‌های کوچک بود. او با نیروی عظیم خود طبیعت ایزنگارد را ویران کرد، یک نژاد کامل از ماشین‌های کشتار (اوروک‌ها) را پرورش داد، به شورای سفید خیانت کرد و حتی وقتی توسط فرودو مورد بخشش قرار گرفت، نتواست نفرت خود را پنهان کند و حتی یک لبخند کوچک بر چهره‌اش نیفتاد.

۳. گلائرونگ

گلائرونگ توسط نارگوترون ساخته شد و توسط تورین نابود گردید. او موجودی کاملاً شیطانی بود که دو تن از شجاع‌ترین، بزرگ‌ترین و نجیب‌ترین خاندان‌های سرزمین میانه را به نابودی کشاند. برادر گالادریل، فینرود، فرمانروای نارگوتروند، دژ اولی‌های دوران اول که تقریباً به اندازه گوندولین قدرتمند بود. حمله گلائرونگ موجب شد تا ارگ ویران و متروکه گردد و دیگر الف‌ها نتوانند از آن استفاده کنند.

گلائرونگ با انجام نفرین مورگوت بر هورین و فرزندانش، دختر هورین، نینور را جادو کرد به گونه‌ای که او نام و هویت خود را فراموش کرد. او با برادرش، تورین، که هرگز در بزرگسالی او را نمی‌شناخت، ملاقات کرد و هر دو به طرز غم‌انگیزی عاشق یکدیگر شدند و صاحب یک فرزند شدند. در نهایت، گلائرونگ تصمیم گرفت هویت نینور را برای او آشکار کند که منجر به خودکشی او و برادرش شد. گلائرونگ موجودی سرد، حسابگر و بی‌رحم بود که از رنج دیگران لذت می‌برد.

۲. سائورون

سائورون که در آغاز آردا توسط مورگوت فاسد شد، بزرگ‌ترین و مورد اعتمادترین خدمتکار او در دوران‌های پیش از دوران اصلی، سال‌های درختان و دوران اول بود. او در تمام جنایات هولناک مورگوت، از جمله نبرد قدرت‌ها، نبردهای بلریاند و خلق اورک‌ها نقش مهمی ایفا کرد. سائورون تنها بدتر از اربابش بود که مدت‌های طولانی به دیگری خدمت می‌کرد و نه به خود، اما با شکست مورگوت در پایان دوران اول، سائورون رها شد تا سلطنت خود را آغاز کند.

پس از شکست مورگوت در دوران اول، سائورون در حقیقت به هویت خود بازگشت. در دوران دوم، همانطور که در فیلم «حلقه‌های قدرت» نشان داده شده است، سائورون به اوج قدرت رسید. خلق حلقه‌های قدرت برای تسلط بر جهان منجر به شکل‌گیری حلقه‌های دیگر و حلقه واحد، جنگ سائورون علیه الف‌ها، جنگ آخرین اتحاد و جنگ حلقه شد. سائورون که یکی از قدرتمندترین شخصیت‌های «ارباب حلقه‌ها» به شمار می‌رود، نه تنها بدون حضور مورگوت مشکلات بیشتری ایجاد کرد، بلکه خود را بازگشت مورگوت اعلام کرده و از هیچ‌کس فرمان نبرد.

۱. مورگوت

مورگوت چندین بار در «ارباب حلقه‌ها» شکست خورد، اما هیچ‌یک از این شکست‌ها نتوانست او را از ایجاد ویرانی در سرزمین میانه باز دارد. در نخستین اندیشه‌های سرکش خود، مورگوت قول داد که مشکلات و دردها را به سرزمین میانه بیاورد.

او در جستجوی آتش مخفی که تنها متعلق به ارو بود، آرزوی غرورآمیز خود برای رسیدن به سطح قدرت ارو را مطرح کرد. مورگوت ایده‌های متناقض خود را در یک آهنگ معرفی کرد که در آن، پریشانی و نابودی جهان و آینده‌اش به تصویر کشیده شده بود. او سپس خود جهان را در هنگام آفرینش آن فاسد کرد و جوهر خود را در آن ریخت و آردا مارد را به وجود آورد.

این عمل فاجعه‌بار باعث شد که بخش‌های وسیعی از جهان تا پایان دوران خود تأثیرات نابودگر مورگوت را در خود نگه دارند. موادی همچون طلا به‌ویژه تحت تأثیر قرار گرفتند، در حالی که آب همچنان نسبتاً خالص باقی ماند.

به نوعی، طلای استفاده شده توسط سائورون برای ساخت حلقه واحد، به نوعی حامل اثرات مورگوت بود. پس از ایجاد آردا، مورگوت نولدورها را علیه یکدیگر و والارها تحریک کرد و سیلماریل‌های فانور را دزدید، که این امر به آغاز نبرد گوهرها انجامید.

این کشمکش در نهایت در جنگ خشم به اوج خود رسید، که باعث غرق شدن تمام قلمرو بلریاند شد و موقعیت مورگوت را به‌عنوان شرورترین شخصیت در «ارباب حلقه‌ها» تثبیت کرد.