چگونه از شر پوسته پوسته شدن دور ناخن خلاص شویم؟

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا پوست اطراف ناخن‌های شما دچار پوسته‌پوسته شدن می‌شود؟ دستان ما هر روز با شرایط و مواد شیمیایی مختلفی مواجه هستند. اگر در اطراف ناخن‌هایتان پوست خشک و ترک‌خورده دارید، ممکن است ناشی از هوای خشک باشد. همچنین، باکتری‌ها می‌توانند از طریق پوست آسیب‌دیده وارد بدن شده و باعث بروز بیماری‌هایی مانند کوتیکول‌های خشن یا خراشیده شوند.

بنابراین، مراقبت از پوست و توجه به نوع پوست، علاوه بر مسائلی چون استفاده از ماسک‌های خانگی برای پوست خشک، بسیار اهمیت دارد. همچنین، جویدن ناخن‌ها یکی از عوامل مؤثر در جدا شدن پوست اطراف ناخن است. با این حال، لایه‌برداری پوست در نزدیکی ناخن‌ها امری غیرمعمول نیست و ممکن است برای بسیاری از افراد به دلایل مختلف داخلی و خارجی رخ دهد. در این مقاله به بررسی علل پوسته‌پوسته شدن دور ناخن، درمان‌های موجود و نیز اقداماتی برای پیشگیری و تسکین پوست این ناحیه خواهیم پرداخت.

پوسته پوسته شدن دور ناخن چگونه اتفاق می‌افتد؟

پوسته‌پوسته شدن یا لایه‌برداری پوست اطراف ناخن و نوک انگشتان، وضعیتی است که در آن لایه بالایی پوست یا اپیدرم در این نواحی خشک شده و در نهایت شروع به کنده شدن می‌کند. این عارضه ممکن است با علائمی مانند خارش، بثورات پوستی، قرمزی و التهاب همراه باشد.

لایه‌لایه شدن پوست در نوک انگشتان امری غیرمعمول نیست و معمولاً زمانی رخ می‌دهد که بدن شما به اندازه کافی هیدراته نشده یا در معرض گرمای شدید قرار دارد. افرادی که به اگزما یا پسوریازیس مبتلا هستند نیز ممکن است از این مشکل رنج ببرند. شدت این عارضه می‌تواند متفاوت باشد؛ گاهی فقط باید به خشکی پوست دور ناخن‌ها توجه کنید و در برخی موارد نیاز به درمان خشکی پوست کل بدن دارید.

در اکثر مواقع، این مشکل نگران‌کننده نیست، اما ممکن است هنگام انجام کارهای روزمره با انگشتان برای شما ناراحت‌کننده باشد. همچنین، پوسته‌پوسته شدن دور ناخن ممکن است با سایر شرایط پزشکی همراه باشد که نیاز به تشخیص به‌موقع دارد.

علت پوست پوست شدن دور ناخن

اگر متوجه پوست پوست شدن دور ناخن خود شده‌اید، باید بدانید که این پدیده معمولاً نتیجه‌ی خشکی پوست است. ممکن است تعدادی از عوامل خارجی یا داخلی علت پوسته شدن دور ناخن باشند. ۱۰ عامل اصلی که دلیل پوسته پوسته شدن دور ناخن هستند را در ادامه می‌خوانید.

۱. شرایط محیط اطراف ما

تغییرات محیطی و شرایط جوی به‌طور مکرر باعث خشکی پوست می‌شوند. زمستان‌های سرد و خشک نگرانی‌هایی درباره خشکی پوست ایجاد می‌کند که یکی از آن‌ها پوسته‌پوسته شدن دور ناخن است. همچنین، قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید می‌تواند منجر به آفتاب‌سوختگی شده و باعث لایه‌لایه شدن پوست نوک انگشتان شود. این وضعیت ممکن است حساسیت انگشتان را نسبت به لمس افزایش دهد و پوست در اثر آفتاب‌سوختگی صورتی یا قرمز می‌شود. عرق کردن در فصل تابستان نیز می‌تواند یکی از عوامل مؤثر در این مشکل باشد. در مواجهه با چنین شرایطی، ضروری است که به فکر درمان سریع خشکی پوست دست باشید تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کنید.

اگر مطمئن هستید که سرمای زمستان عامل لایه‌لایه شدن پوست شماست، انتخاب یک مرطوب‌کننده مناسب اهمیت دارد. استفاده از کرم‌های غلیظ برای پوست‌های بسیار خشک یا حساس می‌تواند مؤثر باشد. همچنین، از استحمام طولانی‌مدت در آب داغ خودداری کنید و لباس‌هایی بپوشید که به بدن شما نچسبند و فشار نیاورند.

۲. استفاده از محصولات شیمیایی

مواد شیمیایی مضر موجود در محصولات شیمیایی می‌توانند بر پوست اطراف ناخن‌های شما تأثیر بگذارند و باعث پوسته‌پوسته شدن آن شوند. شستن دست‌ها با مواد شیمیایی ناخوشایند اغلب دلیل اصلی حساسیت و لایه‌لایه شدن پوست است. اگر پوست شما از قبل خشک باشد، این مواد شیمیایی ممکن است به خارش و سوزش آن منجر شوند. همچنین، صابون‌ها و مواد شیمیایی قوی می‌توانند به سد چربی پوست آسیب بزنند و در نتیجه حساسیت و پوسته‌پوسته شدن در این ناحیه را به دنبال داشته باشند.

قبل از خرید محصولات مراقبت از پوست، ضروری است که نوع پوست خود را بشناسید. از مصرف محصولاتی که حاوی عطر و رایحه‌های مصنوعی، ایزوتیازینون، کوکامیدوپروپیل بتائین یا هر نوع مواد نگهدارنده مضر هستند، خودداری کنید. همچنین، می‌توانید با انجام تست حساسیت (patch test) بررسی کنید که آیا پوست شما به هر محصولی واکنش نشان می‌دهد یا خیر. یک مایع دستشویی مناسب برای نوع پوست خود انتخاب کنید.

۳. شستن مکرر دست‌ها

شاید از خود بپرسید که آیا شستن دست‌ها همیشه توصیه نمی‌شود؟ پس چگونه این کار می‌تواند علت یک عارضه باشد؟ باید بدانید که شستشوی مکرر دست‌ها می‌تواند روغن‌های ضروری و رطوبت پوست را از بین ببرد. سد چربی پوست شما، آن را نرم نگه داشته و از لایه بالایی آن در برابر عوامل محیطی محافظت می‌کند. آسیب به این سد دفاعی می‌تواند منجر به خشکی، حساسیت و حتی پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن و نوک انگشتان شما شود.

استفاده از آب داغ برای شستن دست‌ها نیز می‌تواند اسانس‌ها و رطوبت مورد نیاز پوست را از بین ببرد. این امر ممکن است باعث خشکی، خارش و در نهایت کنده شدن سطح پوست شود.

برای شستشوی منظم و مکرر دست‌ها، به‌ویژه در دوران اپیدمی‌هایی مانند کرونا، همیشه یک مرطوب‌کننده همراه خود داشته باشید. استفاده از مرطوب‌کننده‌ها برای درمان این مشکل ضروری است. به دنبال محصولاتی باشید که حاوی کره شی، کره کاکائو و گلیسیرین هستند. همچنین، پمادهایی که شامل روغن بادام، روغن نارگیل و روغن آفتابگردان هستند، بسیار مفیدند. استفاده ۲ تا ۳ بار در روز از این مرطوب‌کننده‌ها قطعاً می‌تواند میزان پوسته‌پوسته شدن پوست شما را کاهش دهد.

۴. واکنش‌های آلرژیک

آلرژی به موادی که دست شما با آن‌ها تماس دارد، می‌تواند یکی از دلایل پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن باشد. مواد شیمیایی مضر و جواهراتی که از موادی ساخته شده‌اند که برای پوست شما مناسب نیستند، ممکن است باعث ایجاد خارش و پوسته‌پوسته شدن پوست شوند. در نتیجه، پوست شما ممکن است خشک شده و در نهایت کنده شود. همچنین، استفاده بیش از حد از دستکش‌های لاتکس می‌تواند به حساسیت و تحریک پوست و پوسته‌پوسته شدن نوک انگشتان منجر شود.

از استفاده از جواهرات ارزان‌قیمتی که برای نوع پوست شما مناسب نیستند، خودداری کنید. همچنین، اگر پوست شما به دستکش‌های لاتکس حساسیت دارد، مصرف آن‌ها را محدود کنید. نکته مهم این است که نوع آلرژی خود را بشناسید تا بتوانید علت لایه‌لایه شدن پوست خود را بهتر درک کنید.

۵. مکیدن انگشت

عادت مکیدن انگشت در نوزادان و کودکان خردسال یک عارضه رایج است که ممکن است به پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن‌های آن‌ها منجر شود. در این حالت، بزاق با انگشتان دست در تماس است و می‌تواند رطوبت پوست را کاهش دهد و این وضعیت را ایجاد کند. با اینکه این عادت بیشتر در نوزادان دیده می‌شود، برخی از بزرگسالان نیز ممکن است در شرایط استرس‌زا نوک انگشتان خود را بجوند و باعث پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن شوند.

اگر متوجه شدید که فرزندتان انگشت خود را به حدی می‌مکد که بر پوست او تأثیر منفی می‌گذارد و موجب پوسته‌پوسته شدن آن می‌شود، حتماً این موضوع را با پزشک مطرح کنید.

۶. عدم تعادل میزان ویتامین‌ها در بدن

هر دو حالت کمبود و مصرف بیش از حد ویتامین‌ها می‌توانند باعث پوسته‌پوسته شدن پوست دور نوک انگشتان شما شوند:

ویتامین B3 (نیاسین) که به طور طبیعی در بدن وجود دارد و همچنین از غذاهای خاص به دست می‌آید، برای سلامت پوست بسیار ضروری است. نیاسین به سلول‌ها کمک می‌کند تا وظایف خود را به درستی انجام دهند و به هیدراته شدن پوست کمک می‌کند و عملکرد سد پوستی را بهبود می‌بخشد. کمبود این ویتامین می‌تواند به پوسته‌پوسته شدن پوست اطراف ناخن‌ها منجر شود.

کمبود ویتامین B7 (بیوتین) نیز می‌تواند عاملی برای پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن‌ها باشد. این کمبود نادر به التهاب پوست (درماتیت)، تیره شدن پوست و ریزش مو منجر می‌شود.

از سوی دیگر، مصرف بیش از حد ویتامین A می‌تواند پوست را تحریک کند و احساس خارش و پوسته‌پوسته شدن در اطراف ناخن‌ها ایجاد کند.

از آن‌جایی که ویتامین B3 در بدن ذخیره نمی‌شود، باید غذاهای غنی از آن را مصرف کنید. میزان مصرف این ویتامین بسته به سن و جنسیت متفاوت است. برای مثال، نوزادان زیر ۶ ماه به ۲ میلی‌گرم در روز نیاز دارند، در حالی که زنان باردار به ۱۸ میلی‌گرم در روز نیازمندند. همچنین کودکان بسته به سن خود به ۶ تا ۱۲ میلی‌گرم در روز نیاز دارند و مردان و زنان بالای ۱۴ سال به ترتیب به ۱۶ و ۱۴ میلی‌گرم ویتامین B3 در روز نیاز دارند. اگر در مورد مصرف مکمل‌های ویتامین B مطمئن نیستید، قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید.

به‌طور کلی، ویتامین‌های B3 و B7 به وفور در مواد غذایی طبیعی یافت می‌شوند. ویتامین B3 در تن ماهی، مرغ، ماهی قزل‌آلا، ساردین، گوشت گاو، نخود سبز، اسفناج، بادمجان و سایر مواد غذایی موجود است. ویتامین B7 نیز در هویج، گوجه‌فرنگی، پیاز، آووکادو، تخم‌مرغ، آجیل، موز و سایر مواد غذایی مشابه وجود دارد.

۷. اگزمای پوستی دست

اگزما نوعی التهاب پوستی یا درماتیت است که موجب خشکی، خارش و التهاب پوست می‌شود. این بیماری به‌ویژه در نوک انگشتان شایع است و با شرایط محیطی و ژنتیکی مرتبط است. برخی مواد شیمیایی نیز ممکن است باعث تشدید این عارضه شوند. اگر فردی در خانواده شما به اگزما مبتلا باشد، احتمال ابتلای شما نیز وجود دارد. افرادی که در مشاغل خاصی مانند داروسازی، مکانیکی و آرایشگری فعالیت می‌کنند، به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مختلف، بیشتر در معرض اگزمای دست هستند.

برخی از محرک‌هایی که ممکن است پوست شما به آن‌ها حساسیت نشان دهد شامل صابون‌ها، مواد شوینده، گرد و غبار، گرده گیاهان، برخی آب‌میوه‌ها، خز حیوانات خانگی و شوره سر هستند. همچنین ممکن است به برخی غذاها نیز حساسیت داشته باشید.

از استفاده مفرط از محصولات حاوی مواد شیمیایی خودداری کنید و برای شستن دست‌ها از آب خیلی داغ استفاده نکنید. همچنین، دستان خود را به‌طور مرتب مرطوب کنید. اگر با قرمزی، خارش یا حساسیت مواجه شدید، حتماً موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

۸. پسوریازیس (Psoriasis)

این اختلال پوستی خودایمنی باعث ایجاد لکه‌های قرمز و برجسته بر روی پوست می‌شود و ممکن است به پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن‌ها منجر شود. گفته می‌شود که پسوریازیس ممکن است ناشی از استرس باشد، اما عواملی دیگر مانند واکسن، آفتاب‌سوختگی و خراشیدگی نیز می‌توانند واکنش‌های پوستی را تحریک کنند.

اگر برخی از اعضای خانواده‌تان به پسوریازیس مبتلا هستند، بهتر است برای تشخیص و پیشگیری از این بیماری به پزشک مراجعه کنید. اگر قبلاً به این بیماری مبتلا شده‌اید، ادامه درمان و استفاده از داروهای موضعی در نواحی که متوجه پوسته‌پوسته شدن آن‌ها می‌شوید، توصیه می‌شود. در موارد شدید، پزشک ممکن است نوردرمانی (فتوتراپی) را پیشنهاد کند.

۹. کراتولیز لایه‌بردار (Exfoliative Keratolysis)

این عارضه پوستی معمولاً در تابستان بروز می‌کند و موجب خشک شدن، قرمزی و در نهایت پوسته‌پوسته شدن پوست می‌شود. این اختلال به دلیل تجزیه کراتین، پروتئینی حیاتی برای سلامت پوست، رخ می‌دهد. کراتین به پوست استحکام و خاصیت ارتجاعی می‌دهد و تجزیه آن می‌تواند این ویژگی‌ها را مختل کرده و منجر به پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن‌ها شود. با این حال، دلیل این که چرا این عارضه منجر به لایه‌لایه شدن مداوم پوست می‌شود، هنوز مشخص نیست.

استفاده از کرم آبرسان در چنین شرایطی می‌تواند مؤثر باشد. همچنین، می‌توانید برای دریافت درمان‌های مناسب با متخصص پوست مشورت کنید.

۱۰. بیماری کاوازاکی (Kawasaki Disease)

این بیماری معمولاً در کودکان زیر ۵ سال بروز می‌کند و باعث التهاب رگ‌های خونی می‌شود که ممکن است در کودکان خردسال به بیماری قلبی منجر شود. بیماری کاوازاکی به سه مرحله تقسیم می‌شود. مرحله اول با تب بالا مشخص می‌شود که چند روز به طول می‌انجامد. در نهایت، ممکن است پوست بدن نیز کنده شود و قرمزی و التهاب در نواحی مختلف پوست قابل مشاهده باشد.

اگر مشکوک هستید که فرزندتان به بیماری کاوازاکی مبتلا شده است، حتماً با پزشک مشورت کنید.

کمبود کدام ویتامین باعث پوسته پوسته شدن دور ناخن می شود؟

پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن ارتباط مستقیمی با رژیم غذایی دارد. کمبود برخی مواد غذایی و مغذی در رژیم غذایی افراد ممکن است باعث بروز این عارضه شود. در بسیاری از موارد، پزشکان و متخصصان پوست به کمبود برخی ویتامین‌ها و تأثیر آن بر پوسته‌پوسته شدن ناخن اشاره می‌کنند و مصرف مکمل‌های ویتامینی را توصیه می‌کنند. در میان این توصیه‌ها، معمولاً به مکمل‌های ویتامینی گروه B، ویتامین A، و ویتامین‌های C و E اشاره می‌شود، که نشان می‌دهد کمبود این ویتامین‌ها می‌تواند منجر به پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن‌ها گردد.

درمان پوسته پوسته شدن دور ناخن

ترکیبی از داروهای طبیعی و داروهای تجویزی می‌تواند به شما در درمان پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن کمک کند. با این حال، در این شرایط، بسیاری از افراد به دنبال بهترین پماد برای خشکی پوست دست هستند تا به‌سرعت مشکل را برطرف کنند.

درمان‌های طبیعی

عوامل مرطوب کننده و آبرسان می‌توانند به تسکین، کاهش و همچنین از بین بردن خشکی پوست کمک کنند.

۱. عسل

عسل یک مرطوب‌کننده طبیعی است که رطوبت را از محیط به سطح پوست شما جذب می‌کند و ممکن است به بهبود پوسته‌پوسته شدن پوست دور ناخن‌ها کمک کند. برای استفاده، چند قطره عسل را با یک پنبه روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید و اجازه دهید ۳۰ دقیقه بماند. سپس پوست را به آرامی با آب سرد شستشو دهید. برای دستیابی به بهترین نتیجه، این فرآیند را روزی سه بار تکرار کنید.

۲. اسانس‌های روغنی

برای آبرسانی به نوک انگشتان و پوست کنده‌شده‌ی اطراف ناخن، از یک روغن ضروری استفاده کنید. این کار همچنین باعث خوشبو شدن دست‌های شما می‌شود! می‌توانید از روغن جوجوبا، روغن کنجد، روغن ارگانیک مر یا روغن اسطوخودوس برای مرطوب کردن پوست و نوک انگشتان خود استفاده کنید.

برای انجام این کار، چند قطره از اسانس را با یک روغن حامل مخلوط کرده و آن را کمی گرم کنید تا ولرم شود. سپس ترکیب را به نوک انگشتان خود بمالید و حدود نیم ساعت صبر کنید. در نهایت، آن را با آب سرد بشویید.

توجه داشته باشید که اسانس را حتماً با روغن حامل رقیق کنید تا از تحریک و بروز حساسیت در پوست جلوگیری شود.

۳. موم داغ (Hot wax)

درمان با هات وکس نیز می‌تواند به تسکین پوست لایه‌لایه شده شما کمک کند. این روش شامل استفاده از کرم‌ها و روغن‌های مختلف است که پوست شما را آرام کرده و از تحریک آن جلوگیری می‌کند.

داروهای شیمیایی

اگر با وجود درمان‌های طبیعی، پوسته‌پوسته شدن نوک انگشتان شما بهبود نیابد، پزشک ممکن است داروهای موضعی و سیستمیک تجویز کند تا به تسکین پوست شما کمک کند. این داروها معمولاً در مواردی مانند اگزما یا پسوریازیس توصیه می‌شوند.

۱. پماد یا لوسیون

پزشک شما ممکن است یک کرم یا پماد غلیظ تجویز کند تا خشکی و رطوبت پوست شما را کاهش دهد. برخی از این محصولات دارای خواص ضد التهابی هستند که به تسکین درد نیز کمک می‌کنند. اگر هرگونه خونریزی مشاهده شود، پزشک ممکن است یک کرم آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت تجویز کند.

۲. آنتی بیوتیک‌ها

اگر پوسته‌پوسته شدن نوک انگشتان به همراه عفونت‌های باکتریایی باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند.

۳. آنتی هیستامین‌ها

اگر عامل عارضه شما حساسیت‌زا باشد، پزشک ممکن است آنتی‌هیستامین تجویز کند. آنتی‌هیستامین‌ها با کاهش تولید هیستامین، که مواد شیمیایی تولید شده توسط سیستم ایمنی هستند، اثر خود را می‌گذارند.

برخی غذاها یا محصولات خاص ممکن است واکنش‌های سیستم ایمنی را تحریک کرده و منجر به تولید این مواد شیمیایی شوند. هیستامین‌ها می‌توانند باعث قرمزی، درد، التهاب یا پوسته‌پوسته شدن پوست شوند. معمولاً آنتی‌هیستامین‌ها در مواردی مانند اگزما تجویز می‌شوند.

پزشک ممکن است آنتی‌هیستامین‌های نسل اول یا دوم، مانند آلگرا (فکسوفنادین) و بنادریل (دیفن هیدرامین) را تجویز کند.

کلام آخر

پوسته‌پوسته شدن دور ناخن پدیده‌ای غیرمعمول نیست. با این حال، علل این وضعیت بسته به عوامل خارجی و داخلی متفاوت است. مرطوب نگه داشتن پوست با استفاده از محصولاتی که متناسب با نوع پوست شما هستند، بسیار اهمیت دارد. همچنین، انجام اقدامات احتیاطی مانند پرهیز از حمام آب داغ می‌تواند به بهبود این عارضه کمک کند. درمان‌های خانگی طبیعی نیز می‌توانند به شما در درمان مؤثر پوسته‌پوسته شدن اطراف ناخن کمک کنند. اگر با وجود استفاده منظم از این درمان‌ها مشکل برطرف نشد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا داروهای تجویزی مناسب را دریافت کنید.

منابع: skinkraft , thehealthsite