آیا استفاده از گوشی‌های هوشمند خطر ابتلا به سرطان مغز را افزایش می‌دهد؟

بحث‌ها درباره اینکه آیا انتشار تشعشعات از گوشی‌های هوشمند ممکن است باعث سرطان مغز شود چندین سال است که ادامه دارد. با این حال، تا کنون تحقیقات ارتباط قاطعی بین این دو موضوع را اثبات نکرده‌اند. یک مطالعه جدید ۲۰ ساله در تایوان به منظور پاسخ به این سوال انجام شده است.

این تحقیق مبتنی بر جمعیت، میزان تأثیر استفاده از تلفن‌های هوشمند در یک دوره ۲۰ ساله را بر بروز و مرگ و میر ناشی از سرطان‌های مغز مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان داده‌اند که محققان تا رابطه مثبتی بین استفاده از تلفن همراه و سرطان مغز پیشنهاد داده‌اند، اما این ارتباط در نهایت ضعیف و ناچیز بوده است.

به نظر می‌رسد ارتباط محدودی بین استفاده از تلفن همراه و مرگ و میر ناشی از MNB (نئوپلاسم بدخیم مغز) وجود داشته باشد. دکتر شبیر سید عبدل، پروفسور هوش مصنوعی و سلامت دیجیتال و یکی از محققان این مطالعه، تأکید دارد که در این مرحله نمی‌توان نتیجه‌گیری قطعی کرد. هرچند این مطالعه دیدگاه‌های ارزشمندی ارائه می‌دهد، اما به سؤال موجود پاسخ قاطعی فراهم نمی‌کند.

تنها نشان دهنده این است که همزمان با افزایش استفاده از گوشی‌های هوشمند در دوره ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹، بروز سرطان مغز و مرگ و میر مرتبط با آن اندکی افزایش یافته است. اطلاعات موجود درباره این موضوع به همان اندازه متناقض هستند. در سال ۲۰۱۱، آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) تشعشعات غیریون‌ساز الکترومغناطیسی فرکانس رادیویی را به عنوان “احتمالاً سرطان‌زا برای انسان” طبقه‌بندی کرد.

در حالی که دستورالعمل‌های سال ۲۰۲۰ توسط کمیسیون بین‌المللی حفاظت از تشعشعات غیریون‌ساز (ICNIRP) صادر شده است و اکثر مطالعات به فقدان اثرات سرطان‌زا در انواع مدل‌های حیوانی اشاره کرده‌اند، مطالعه‌های انجام شده در سال ۲۰۲۰ شواهدی را نشان دادند که استفاده از تلفن همراه با افزایش خطر تومور مرتبط است. با این حال، خطر اثبات نشده، که به معنای نبود خطر نیز نیست. این موضوع بررسی مسأله را بسیار دشوار می‌کند. به هر حال، باید بدانید چه کاری می‌توانید انجام دهید تا مغز خود را تا حد امکان ایمن نگه دارید.

چالش‌های اندازه‌گیری تأثیر گوشی‌های هوشمند

دکتر تارا موریسون، پزشک متخصص مغز و اعصاب در شبکه بهداشت لی‌ولی (LVHN)، معتقد است که درباره تأثیر تلفن‌ها بر سرطان مغز، علم نمی‌تواند پاسخ قطعی دهد. با تغییرات مداوم در استفاده از تلفن‌ها و گوشی‌ها، اندازه‌گیری تأثیر آنها بر سلامتی ما در یک بازه زمانی طولانی مشکل است.

موریسون بیان می‌کند که تلفن‌های همراه امروزی با تلفن‌های دهه ۲۰۰۰ بسیار تفاوت دارند و به همین دلیل ارتباط مستقیم بین آنها و سرطان مغز سنجیده نیست. زمانی که تومورها پس از تعریض به تشعشعات ایجاد می‌شوند، معمولاً میانگین ۱۰ تا ۱۵ سال طول می‌کشد. با توجه به تغییرات مستمر در تکنولوژی تلفن‌ها، اندازه‌گیری دقیق تأثیرات آن بر سلامتی دشوار است.

برخی از دغدغه‌ها این است که این تحولات در تلفن‌ها نسبت به گذشته، موجب ایجاد تغییرات جدید در سلامت انسان‌ها شده باشد. در حالی که محققان در حال تلاش برای اندازه‌گیری این تأثیرات هستند، مسئله اینجاست که زمینه‌های تحقیقاتی بسیار پیچیده و گسترده هستند.

موریسون همچنین به این نکته اشاره می‌کند که مطالعات گذشته معمولاً به گذشته نگاه می‌کنند و در مورد آینده پیش‌بینی نمی‌کنند. این مطالعات اغلب عوامل دیگری را که ممکن است در خطرات سرطان تأثیر داشته باشند، مثل سن و ژنتیک، نادیده می‌گیرند و در یک جمعیت مشخص اجرا می‌شوند، که این امر ممکن است به جمعیت انسانی به طور کلی اعمال نشود.

وی به این هم اشاره می‌کند که با پیشرفت فناوری، افراد نگرانی‌های مربوط به خدمات ۵G و تأثیرات آن بر سلامتی را بیان می‌کنند. اما اینکه ۵G چقدر ممکن است خطرات برای مغز ایجاد کند، هنوز قطعی نشده است و نیاز به مطالعات بیشتر در این زمینه و زمان طولانی‌تری برای ارزیابی تأثیرات آن دارد.

چگونه از خود محافظت کنیم؟

موریسون تأکید دارد که با وجود چالش‌های موجود در تعیین دقیق تأثیر تلفن همراه بر سلامت جسمانی و با تکامل استفاده از این فناوری در طول سال‌ها، هنوز دلیل قابل توجهی برای توجه به خطرات احتمالی آن وجود دارد. او منطقی می‌داند که سازمان بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) این توصیه را داده که این نوع تشعشعات به طور بالقوه سرطان‌زا باشند تا افراد را از خطر احتمالی آگاه کند.

این پزشک با تأکید بر این نکته که ما باید درباره‌ی این مسئله بیشتر مطالعه کنیم و تحقیقات در حال انجام برای جایگزین‌ها را حمایت کنیم، افزود: “آنچه ما می‌دانیم این است که جمجمه‌های ما تا حدی در مقابل انواع تشعشعات خوب عمل می‌کنند. اما همچنین مفید است که از هدست، بلوتوث و بلندگو استفاده کنیم تا دستگاه‌ها را به طور کلی از سر خود دور نگه داریم و این باید ترویج شود.”

موریسون بیان می‌کند: “علاوه بر این، جوانان و کودکان جمجمه‌های نازک‌تر و مغزهای در حال رشدی دارند که در تئوری ممکن است آن‌ها را در معرض خطر بیشتری نسبت به بزرگسالان قرار دهد. ما باید در نظر داشته باشیم که واقعاً آن‌ها را تشویق کنیم که از روش‌های جایگزین برای محافظت از مغزشان استفاده کنند.”

نتیجه این بحث برای شما چیست؟

منابع علمی هنوز به وضوح در مورد اینکه آیا تشعشعات ناشی از تلفن‌های همراه ممکن است باعث سرطان مغز شود یا خیر، حاکمیت ندارند. با این حال، اقدامات احتیاطی وجود دارد که می‌توانید برای محافظت از خود در برابر تأثیرات احتمالی انجام دهید. به عنوان مثال، استفاده از هدست، بلوتوث و بلندگو برای دور نگه داشتن دستگاه از سرتان می‌تواند جزء این اقدامات محسوب شود.