وسایل ضروری سفر به مناطق بیابانی جنوب

باید به شما اعلام کنیم که سفر به مناطق بیابانی همواره یک تجربه‌ی آسان نیست و این مناطق هیچ‌گاه جایی مهمان‌نوازتر از دیگر مناطق زمین نیستند. هرچند که هیچگاه از دیدن همه‌ی زیبایی‌های جهان که دارای مختلفی ارائه می‌شوند، منصرف نمی‌شویم و حاضر به پیاده‌روی در مسیرهای دشوار نیز هستیم، اما نمی‌خواهیم که در بیابان گم شده و به سرگردانی بپردازیم.

تعدادی از نقاط جهان وجود دارند که از زیبایی‌های خاصی برخوردارند، و برای من، بخش‌هایی از ایران حتماً در این لیست جا دارند. سفر به این مناطق ممکن است تجربه‌ی بسیار لذت‌بخشی باشد، اما درک دقیق از تفاوت‌های آب و هوا برای یک سفر موفق بسیار اهمیت دارد. در ادامه، تجهیزات و تدابیر لازم برای سفر به مناطق بیابانی جنوب ایران و چند نکته ضروری برای حفظ امنیت در این مناطق ذکر شده است.

۱. در سفر به مناطق بیابانی آب کافی با خود ببرید

اگر تنها می‌توانید یک مورد را در سفر به مناطق بیابانی انتخاب کنید، بهترین گزینه یک بطری آب است. در صورت عدم حمل آب، توصیه می‌شود خود را از سفر منصرف کنید. همواره به خاطر داشته باشید که در بیابان نیاز به بیشتر از آنچه فکر می‌کنید از آب دارید و حتماً با خود آب حمل کنید. این اصل اساسی را در سفر به مناطق بیابانی رعایت کنید. برای یک روزگار بیابان‌نوردی، حداقل ۲ لیتر آب را همراه داشته باشید و برای روزهای گرم‌تر و پیاده‌روی‌های طولانی‌تر، مقدار بیشتری آب با خود ببرید. چشمه‌ها، برکه‌ها و جویبارها در بیابان وجود ندارند یا بسیار کمیاب هستند. تنها جایی که باید انتظار داشته باشید آب را پیدا کنید، کوله‌ی خودتان است. بنابراین، همیشه حداقل یک مقدار آب اضافی با خود بیاورید.

به طور طبیعی، نیاز به مصرف مقدار زیادی آب خواهید داشت. در حین پیشروی در زیر نور آفتاب و دماهای بالا، میانگین از دست دادن ۹۰۰ میلی‌لیتر عرق در هر ساعت اتفاق می‌افتد. سعی کنید تا جای ممکن مایعات را در ظروف آب به اشتراک بگذارید تا از نشت کاسته شود و اگر امکان دارد، آن‌ها را در محلی دور از نور مستقیم خورشید نگه دارید.

۲. غذای اضافی

بعضی از کویرنوردان در سفر به مناطق بیابانی ترجیح می‌دهند به اندازه یک جشن کوچک غذا را با خود داشته باشند، در حالی که برخی دیگر تنها به تعداد انگشت‌شماری در مسیر پیاده‌روی وعده غذایی میل می‌کنند. هر گزینه‌ای که ترجیح می‌دهید، مناسب است، اما بهتر است یک یا دو گرانولا بار اضافی که قصد خوردن آن را ندارید، همراه داشته باشید. انتخاب تنقلات سالم را در نظر بگیرید، زیرا در کویر، حتی شکلات‌ها نیز ممکن است ذوب شوند. سعی کنید از حمل بسته‌بندی‌های اضافی که باید با خود برگردانید، خودداری کنید.

غذاهای مناسب را با خود ببرید، اما آنها را نخورید. البته، می‌توانید آنها را مصرف کنید، اما با احتیاط عمل کنید زیرا هرچه بیشتر بخورید، تشنه‌تر خواهید شد. بنابراین، فقط مقداری که برای جلوگیری از گرسنگی لازم دارید، مصرف کنید. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که غذاهایی را برداشت کنید که حاوی مواد مغذی هستند اما حجم زیادی را اشغال نمی‌کنند.

۳. نقشه و قطب‌نما

یکی از جذابیت‌های بی‌نظیر یک ماجراجویی، توانایی بازگشت به خانه پس از اتمام ماجراست. حالا، تلفن هوشمند یا دستگاه GPS می‌توانند به شما در مسیریابی کمک زیادی کنند، اما مهم است به آنها به تنهایی اعتماد کرد و به چیزی که به باتری نیاز دارد به طور کامل وابسته نشد. داشتن یک شارژر قابل حمل می‌تواند در احیای وسایل الکترونیکی بدون شارژ مؤثر باشد، و همچنین داشتن یک نقشه و قطب‌نمای اولیه همیشه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خواندن نقشه و استفاده از قطب‌نما به تمرین و آموزش نیاز دارد، بنابراین بهتر است قبل از اینکه گم شوید، یادگیری روش استفاده از آنها را شروع کنید.

  ۴. جعبه کمک‌های اولیه

توصیه می‌شود یا یک کیت کمک‌های اولیه آماده‌ای تهیه کنید یا خودتان یک کیت را بسازید و در دوره‌های آموزشی کمک‌های اولیه شرکت کنید تا تکنیک‌های نجات جان را به دست آورید.

۵. محافظت در برابر آفتاب

استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، بالم لب، عینک آفتابی و کلاه می‌تواند به شما کمک کند تا از خود در برابر آفتاب خشن محافظت نمایید. توصیه می‌شود از ضدآفتاب‌های پوشش‌دهنده با SPF حداقل 15 و طیف گسترده استفاده نمایید. به یاد داشته باشید که نیاز به استفاده تکراری از کرم‌ها وجود دارد و بهتر است به تنهایی به کرم‌های ضدآفتاب وابسته نشوید، به خصوص در سفرهای طولانی. این ممکن است در نگاه اول غیرقابل درک به نظر برسد، اما در روزهای گرم و آفتابی، لباس‌های آستین بلند و شلوار با رنگ‌ها و پارچه‌های روشن می‌توانند راحت‌تر و محافظت بیشتری فراهم کنند.

به خاطر داشته باشید که بودن در معرض نور مستقیم خورشید در سفر به مناطق بیابانی ممکن است مشکلاتی ایجاد کند، مگر اینکه اقدامات مناسبی انجام دهید. همیشه یک کلاه با لبه پهن با خود حمل کنید تا از شما در برابر تأثیرات مضر نور خورشید محافظت کند. اگر کلاهی در دسترس نیست، از هر لباس یدکی که دارید، برای ایجاد سرپوش استفاده کنید. همچنین، دستکش‌های نازک می‌توانند به کاهش از دست دادن عرق توسط تبخیر کمک کنند.

لباس‌های با رنگ روشن برای انعکاس گرما بهتر مناسب هستند، با این حال، لباس‌های تیره‌تر نیز از اشعه‌های فرابنفش محافظت خوبی ارائه می‌دهند. در صورت امکان، لباس‌هایی با رنگ روشن که دارای فاکتور محافظتی در برابر اشعه ماوراء بنفش (UPF) هستند را بپوشید.

همچنین، حتما از عینک آفتابی برای حفاظت از چشمان خود در برابر نور خورشید استفاده کنید. اگرچه ممکن است به خاطر خنکی بیشتر لباس‌ها اغرا شوید، اما بهتر است بدن خود را مناسب پوشانید.

۶. چراغ قوه

تماشای غروب خورشید بالای رمل‌های کویر احساس شگفت‌انگیزی و شکوه ویژه‌ای دارد. اینجا موقعیتی است که باید توانایی پیدا کردن مسیر بازگشت خود را در تاریکی را داشته باشید. در حین استفاده از چراغ قوه تلفن‌های هوشمند، که ممکن است برای چند دقیقه خدمت کند، اما در صورتی که به مسافتی چند کیلومتری نیاز داشته باشید، حتماً به چراغ قوه یا هدلامپ نیاز خواهید داشت. حتماً به اهمیت حمل باتری‌های اضافی نیز توجه کنید.

۷. در سفر به مناطق بیابانی لباس و پتوی عایق با خود ببرید

تماشای غروب خورشید بالای رمل‌های کویر احساس شگفت‌انگیزی و شکوه ویژه‌ای دارد. اینجا موقعیتی است که باید توانایی پیدا کردن مسیر بازگشت خود را در تاریکی را داشته باشید. در حین استفاده از چراغ قوه تلفن‌های هوشمند، که ممکن است برای چند دقیقه خدمت کند، اما در صورتی که به مسافتی چند کیلومتری نیاز داشته باشید، حتماً به چراغ قوه یا هدلامپ نیاز خواهید داشت. حتماً به اهمیت حمل باتری‌های اضافی نیز توجه کنید.

۸. سوت

جدا شدن از اعضای گروه در طول استراحت و سفرهای کوتاه، به خصوص در مناطق کویری، ممکن است به راحتی اتفاق بیفتد. اگر گم شدید و از گروه دور افتادید، صدای یک سوت می‌تواند مسافت‌های طولانی‌تر را پوشش دهد و بیشتر از فریاد شما برای هم‌نوردان شما قابل شنیدن باشد. در صورتی که صدای سوت را در مسیر می‌شنوید، با سوت خود علامت دهید و به سمت یکدیگر حرکت کنید تا زمانی که تماس بصری برقرار شود.

۹. در سفر به مناطق بیابانی برنامه‌ریزی همه چیز است

حتماً برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشید و از راه روانه نشوید، در غیر اینصورت احتمالاً در میانه ناکجاآباد گم خواهید شد. زمان و محل حرکت و بازگشت، مکان‌های اقامت، و سایر جزئیات را با دقت برنامه‌ریزی کنید. اگرچه بخشی از جذابیت یک ماجراجویی در عدم داشتن برنامه است، اما در کویر، به ویژه، بهتر است همیشه با جزئیات دقیق برنامه‌ریزی کنید تا از گم شدن در آن جلوگیری کنید.

۱۰. سیگنال برای کمک

در صورت داشتن تجهیزات مورد نیاز، امکان دارد برای اعلام موقعیت خود اقداماتی انجام دهید. ایجاد آتش و ارسال دود به هوا می‌تواند به عنوان یک سیگنال کمک مؤثر باشد، همچنین استفاده از یک آینه جیبی نیز می‌تواند نور خورشید را برای جلب توجه به خود منعکس کند. این اقدامات ممکن است شبیه به صحنه‌هایی از فیلم‌ها باشند، اما در صورت گم شدن، حتی نوشتن SOS یا HELP با استفاده از چوب یا سنگ نیز به عنوان یک راه‌حل موثر درخواست کمک خواهد بود.

۱۱. یافتن آب در بیابان

در مواجهه با کمبود آب در بیابان، حیاتی است که به سرعت یک منبع آب را پیدا کنید. در اینجا چند راهنمایی برای یافتن آب در بیابان وجود دارد:

•  اگر هر گونه پوشش گیاهی را مشاهده می‌کنید، به طرف آنجا حرکت کنید.
•  ممکن است متوجه شوید که آب در مناطق صخره‌ای یا تپه‌ها از یک باران گذشته جمع شده است.
• در زمان سحر شبنم، آب روی گیاهان یا سنگ‌ها جمع می‌شود.
•  حیوانات را دنبال کنید؛ اگر حیوانات یا ردپای آن‌ها را مشاهده می‌کنید، احتمالاً منبع آب نزدیک است، به خصوص اگر مسیرها به سرازیری منتهی می‌شوند. حتی حشرات نیز ممکن است نشان‌دهنده آب نزدیک باشند، بنابراین به دنبال ازدحام باشید.
•  قرص‌های تصفیه آب را با خود ببرید. آبی که پیدا می‌کنید ممکن است ایمن نباشد و مصرف آن ممکن است شما را بیمار کند. اگر هیچ قرصی در دسترس نیست، هرچند آب را بنوشید؛ زیرا کم آبی بدن شما را بسیار سریع تحت تأثیر قرار می‌دهد.

۱۲. مراقب حیوانات خطرناک باشید

بدیهی است که تمایلی به مواجهه با حیواناتی که به شما آسیب برسانند ندارید. بنابراین، از حیواناتی که مشاهده می‌کنید دوری کنید و در صورتی که به سمت آب حرکت می‌کنند، از فاصله ایمن آن‌ها را مشاهده کنید. مهم است دست‌های خود را زیر یا داخل حفره‌های سنگ‌ها قرار ندهید، زیرا ممکن است در آنجا عنکبوت‌ها، عقرب‌ها یا مارهایی پنهان شده باشند.

۱۳. به مردم بگویید کجا می‌روید

پس از انجام برنامه‌ریزی‌های خود، اطمینان حاصل کنید که اطرافیانتان از جزئیات آن آگاه هستند. به آن‌ها اعلام کنید که برای کجا و در چه زمانی برنامه‌ریزی دارید تا بتوانند محل حضور شما را ردگیری کنند. در صورتی که در زمان تعیین شده بازنگشتید، آن‌ها قادر خواهند بود که جستجوی شما را آغاز کرده و تدابیر لازم برای پیدا کردن شما را انجام دهند. در بیابان، امکان استفاده از GPS یا سیگنال تلفن همراه ممکن نیست، بنابراین فرض نکنید که در صورت گم شدن می‌توانید با دیگران تماس بگیرید.

۱۴. لباس‌های مناسب پیاده‌روی کویری

به دلیل شدت گرما و کمبود رطوبت در مناطق کویری، لباس‌های کویرنوردی باید از نوعی خاص و متفاوت با لباس‌های استفاده شده در اقلیم‌های دیگر باشند. به علت کمبود رطوبت، عرق سریعاً تبخیر می‌شود و تأثیر خنک‌کنندگی ناشی از آن از بین می‌رود. در این بخش، به شما آموزش می‌دهیم که چگونه در گرمای کویر بهترین لباس‌ها را انتخاب کنید تا از مزایای دفاع طبیعی بدن در برابر شرایط اقلیمی این منطقه بهره‌مند شوید.

توصیه می‌شود که لباس‌های نخی را در اکثر مناطق کویری استفاده کنید. پنبه در هوای سرد کشش دارد و در هوای مرطوب خود را خیس می‌کند. لباس‌های نخی به‌خوبی برای آب و هوای گرم و خشک بیابانی مناسب هستند.

در انتخاب لباس‌های پیاده‌روی در کویر، بهتر است رنگ‌های روشن را انتخاب کنید تا به انعکاس برخی از اشعه‌های فرابنفش خورشید کمک شود.

همچنین حواستان باشد که لباس‌های استتار مناسب نیستند. در صورت گم‌شدگی در کویر، لباس‌هایی با رنگ‌هایی که با محیط متفاوت کویر هماهنگی ندارند، انتخاب کنید.

۱۵. کفش مناسب بپوشید

خاک سنگلاخی و خارهای بیابان زیر پاهای شما جانی خواهند بود و امکان بازگشت به خانه بدون آسیب دیدگی به پاهای شما تقریباً ناممکن است. اگر تمایل دارید به بهترین شکل ممکن از لباس‌های پیاده‌روی بیابانی استفاده کنید، این توصیه را به کفش‌های خود بپردازید.

استفاده از چکمه‌های کوهنوردی به جای کفش‌های پیاده‌روی را پیشنهاد می‌کنیم. چکمه‌های بلند از مچ پاهای شما در حین قدم زدن روی سنگلاخ حمایت می‌کنند و همچنین از مچ پا در برابر نفوذ خارها محافظت می‌نمایند.

زیره چکمه نباید بیش از حد انعطاف‌پذیر باشد تا در هنگام راه رفتن بر روی سطوح ناهموار به پاهای شما آسیب نرسد. همچنین زیره کفش باید دارای چسبندگی مناسب باشد تا از لغزش جلوگیری کرده و همزمان نسبت به فرسایش سریع مقاوم باشد. درخرید چکمه، از چکمه‌هایی با رنگ‌های متناسب با محیط کویر خودداری کنید تا جلب توجه کمتری داشته باشید.

همچنین حواستان به مراقبت از چکمه‌هایتان باشد، زیرا آسیب دیدگی پا بسیار آسان و بهبود آن نیازمند زمان و اقدامات خاص است. از جوراب‌هایی استفاده کنید که از بالاتر از چکمه‌های شما برونده تا از فشار چکمه‌ها جلوگیری کرده و از مچ پاها و ساق پاها در مقابل آسیب محافظت نمایند.

جوراب‌های نخی در این شرایط مناسب نیستند، بهتر است پاهای خود را تا حد امکان تمیز و خشک نگه دارید. همچنین توصیه می‌شود که در صورت خیس شدن پاها، یک جفت جوراب اضافی در کوله خود داشته باشید. مواظبی کنید و پاهای خود را مراقبت کرده، آن‌ها از شما مراقبت خواهند کرد.

۱۶. عینک آفتابی

استفاده از عینک آفتابی در کویر امری حیاتی است زیرا در این منطقه پرنور، رطوبت بسیار کمی در هوا حاکم است و خورشید با تمام قدرت خود می‌تابد. اثرات شن‌های کویر مشابه اثرات برف در آفتاب دارد و اشعه‌های UV خشن که از سطوح سنگی و زمین منعکس می‌شوند، امکان آسیب به چشم‌ها را افزایش می‌دهند.

توصیه می‌شود عینک آفتابی را انتخاب کنید که از هر دو جلو و کناره‌های چشم‌های شما محافظت نماید. مطمئن شوید که این عینک مقاومت خوبی در برابر اشعه‌های ماوراء بنفش دارند.

در صورت استفاده از عینک طبی، توصیه می‌شود یک عینک آفتابی طبی همراه داشته باشید. اگر این امکان وجود ندارد، می‌توانید به دنبال یک عینک آفتابی گیره‌دار یا حتی بهتر، یک عینک آفتابی قابل نصب بر روی عینک طبی باشید.

۱۷. وسایل بقای مناسب را بردارید

امیدواریم که به این موارد نیاز پیدا نکنید، اما بهتر است وسایل بقا زیر را همواره با خود داشته باشید:

• جعبه کمک‌های اولیه؛
• یک چاقو و ابزارهای چند منظوره؛
• قرص‌های تصفیه آب؛
• قطب‌نما (زیرا در بیابان نمی‌توانید به GPS اعتماد کنید)؛
• یک روسری یا ماسک گرد و غبار برای مقابله با طوفان شن؛
• ابزار اشتعال مناسب برای ایجاد آتش؛
• چراغ قوه یا فانوس برای روشنایی در شب.