چگونه کیست بیکر را درمان کنیم؟

کیست بیکر یک تورم پر از مایع است که در ناحیه پشت زانو شکل می‌گیرد و باعث تولید مایع مفصلی اضافی (مایع سینوویال) در مفصل زانو می‌شود. این مایع تجمع یافته و منجر به ایجاد یک کیست در پشت زانو می‌گردد. اگر بعد از انجام MRI زانوی خود این مطلب را می‌خوانید، ممکن است در گزارش به‌عنوان کیست پوپلیتئال اشاره شده باشد و همچنین ممکن است اسکن مشکلات دیگری در زانو را نیز شناسایی کرده باشد.

کیست بیکر چیست؟

کیست پوپلیتئال نام دیگری برای کیست بیکر است. کیست بیکر به‌دلیل تجمع مایع خارج شده از مفصل زانو ایجاد می‌شود و یکی از عوارض شایع مفصل زانو به شمار می‌رود که می‌توان آن را با استفاده از روش‌های درمانی ساده درمان کرد.

کیست‌های بیکر کوچک معمولاً نادیده گرفته می‌شوند و ممکن است به‌طور تصادفی هنگام معاینه زانو به دلایل دیگر شناسایی شوند. این کیست‌ها ممکن است به‌طور خودبه‌خود از بین بروند. اما کیست‌های بیکر بزرگ‌تر از پنج سانتی‌متر احتمالاً باعث ایجاد درد، حساسیت یا محدودیت در حرکت می‌شوند. درمان تنها در صورت بروز مشکل ناشی از کیست ضروری است. برخی افراد ممکن است این کیست‌ها را در هر دو زانو داشته باشند.

علائم کیست بیکر

در اینجا برخی از علائم رایجی که ممکن است با کیست بیکر تجربه کنید آورده شده است:

تورم پشت زانو
در 76 درصد از بیماران مبتلا به کیست پوپلیتئال، وجود تورم در ناحیه پشت زانو رایج است. این تورم ممکن است به تدریج بزرگ‌تر شود و شدت علائم معمولاً با این تغییر افزایش می‌یابد. زمانی که زانو تا 45 درجه خم می‌شود، ممکن است تورم کاهش یابد که به این حالت علامت فوچر گفته می‌شود. این علامت همچنین می‌تواند به تفکیک کیست‌های پوپلیتئال از سایر کیست‌های زانو کمک کند.

زانو درد
درد ناشی از کیست بیکر می‌تواند متنوع باشد. با این حال، کیست‌های بزرگ‌تر معمولاً با درد زانو همراه هستند که در حین فعالیت تشدید می‌شود. این درد معمولاً تیز است و ممکن است با حس آب یا سنگینی در ساق پا همراه شود. اگر کیست به اندازه کافی بزرگ باشد، ممکن است باعث بی‌حسی در پا شود، زیرا عصب تیبیال به این ناحیه متصل است.

ناتوانی در خم کردن کامل زانو

وجود کیست بیکر می‌تواند باعث سفتی و محدودیت در دامنه حرکتی مفصل زانو شود. در نتیجه، فردی که دچار کیست پوپلیتئال است ممکن است نتواند زانوی خود را به طور کامل خم یا راست کند. تجمع مایع اضافی در کپسول مفصلی نیز می‌تواند باعث سفتی زانو و محدودیت در حرکت شود.

کیست‌های بزرگ بیکر معمولاً در پشت زانو احساس می‌شوند و به شکل برجستگی یا برآمدگی ظاهر می‌شوند، به ویژه زمانی که ساق پا کشیده شده است. این کیست‌ها بیشتر از کیست‌های کوچک علائم ایجاد می‌کنند زیرا فشار بیشتری به بافت‌های اطراف، از جمله اعصاب، وارد می‌آورند. اگر کیست بیکر دارید، ممکن است زانوی شما دچار درد شود و احساس سفتی یا وجود جسمی درون آن کنید، چه در حال حرکت باشید و چه در حالت سکون. این احساس ممکن است باعث شود نتوانید زانوی خود را به‌درستی حرکت دهید، زیرا احساس می‌کنید چیزی مانع حرکت آن می‌شود. در نتیجه، فعالیت‌هایی مانند ایستادن و راه رفتن می‌توانند به‌طور فزاینده‌ای ناراحت‌کننده و حتی دردناک شوند. اگر فعالیت‌های زیادی داشته باشید و از زانو استفاده کنید، ممکن است تورم تشدید شود. اگر تجمع مایع ادامه یابد، کیست می‌تواند آنقدر بزرگ شود که به ران یا ساق پا برسد، هرچند این امر نادر است.

علل ایجاد کیست بیکر

کیست بیکر زمانی به وجود می‌آید که فشار ناشی از وزن موجب می‌شود مایع داخلی مفصل زانو به دام بیفتد. تجمع این مایع می‌تواند عوارض ناگواری مانند تورم و درد در ناحیه پشت زانو ایجاد کند. بدام افتادن مایع مفصلی در هر فرد ممکن است به شکل متفاوتی رخ دهد و در برخی موارد، عوامل خاصی به ایجاد کیست بیکر در زانو منجر می‌شوند. به عنوان مثال، در کودکان، معمولاً وجود یک کیسه مایع کوچک به نام بورس سبب ایجاد این کیست می‌شود.

کیست بیکر در واقع یک فتق از حفره سینوویال زانو است که موجب ایجاد کیسه‌ای پر از مایع در ناحیه پایین و پشت زانو می‌شود. کیسه سینوویال به منظور محافظت از استخوان‌های زانو عمل می‌کند. این کیست یک ضایعه اولیه نیست و همیشه به عنوان نتیجه‌ای ثانویه از اختلالات دیگری در زانو، مانند آرتریت روماتوئید یا استئوآرتریت که با افیوژن مداوم سینوویال همراه است، ایجاد می‌شود. در برخی موارد، این کیست ممکن است پاره شود و درد و حساسیت ناشی از آن ممکن است با ترومبوز وریدهای عمقی پا اشتباه گرفته شود.

در بزرگسالان، کیست بیکر معمولاً به دنبال بیماری‌های التهابی مفصل یا آسیب به مفصل زانو شکل می‌گیرد. در بیماری آرتروز زانو، آسیب‌های مکرر به بافت‌های داخلی مفصل باعث می‌شود مایع مفصلی به سمت جلو حرکت کند و در نتیجه کیست بیکر و برآمدگی ایجاد شود. از نظر بالینی، هنگام تشکیل کیست بیکر، یک تورم نرم در ناحیه پشت زانو یا قسمت بالایی ساق پا نزدیک به خط وسط قابل احساس است. همچنین، اختلالات زمینه‌ای زانو و افیوژن سینوویال معمولاً به راحتی قابل تشخیص هستند.

تشخیص کیست بیکر

زمانی که در پشت زانوی خود احساس درد و سفتی کردید یا با برجستگی و تورم مواجه شدید، توصیه می‌شود به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا علت این مشکلات بررسی شود. اگر طبق ارزیابی‌های متخصص، وجود کیست بیکر دلیل بروز عوارض شناخته شود، لازم است چند آزمایش برای تایید و اطمینان از تشخیص انجام گردد.

یکی از روش‌های تشخیص کیست بیکر، استفاده از تصویر‌برداری از زانو است. در مواردی که در مورد وجود یک ضایعه تردید وجود دارد، انجام MRI یا سونوگرافی برای تایید تشخیص و تعیین ماهیت ضایعه ضروری خواهد بود.

عوارض و خطرات کیست بیکر

خطر ایجاد کیست بیکر در افرادی که صدمات خاص یا شرایط مزمنی دارند که بر مفصل زانو تأثیر می‌گذارد، بیشتر است. این شرایط شامل موارد زیر می‌باشد:

•  آسیب به مینیسک
•  پارگی رباط صلیبی قدامی
•  آرتروز زانو
•  التهاب در کپسول مفصلی، مانند التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید. این التهاب موجب می‌شود غشای اطراف مفصل مایع بیشتری تولید کند.

علاوه بر این، سن نیز به عنوان یک عامل خطر مطرح است، زیرا بیماری‌های مزمن مفصلی با افزایش سن شایع‌تر می‌شوند و احتمال آسیب‌های قبلی زانو نیز در این گروه سنی بیشتر است.

گاهی اوقات کیست بیکر ممکن است بترکد. در این صورت، مایع به بیرون نشت کرده و از طریق بافت‌های اطراف، مانند ماهیچه‌های ساق پا، پخش می‌شود. این اتفاق معمولاً باعث درد ناگهانی و شدید در ناحیه زانو و ساق پا می‌شود و ممکن است کبودی نیز ایجاد کند. پس از این واقعه، مایع به تدریج توسط بدن جذب می‌شود و بافت‌ها ممکن است در نتیجه ترکیدن کیست بیکر دچار التهاب شوند. بنابراین، مشورت با پزشک توصیه می‌شود. اگر کیست به رگ‌های خونی فشار وارد کند، ممکن است ادم (احتباس مایع) ایجاد شده و موجب تورم ساق پا شود. همچنین، در صورت فشار بر اعصاب، ممکن است بی‌حسی یا ضعف در عضلات ساق پا حس شود، هرچند که این نوع عوارض نادر هستند.

درمان کیست بیکر

در اکثر موارد، درمان باید به گونه‌ای باشد که اختلالات زمینه‌ای زانو برطرف شود و به این ترتیب کیست بیکر نیز درمان گردد. با این حال، اگر کیست بیکر بزرگ باشد، توصیه می‌شود که کیست حذف شود. برای بررسی شرایط کیست بیکر و انتخاب روش درمان مناسب، ممکن است نیاز باشد نمونه‌ای از کیست به آزمایشگاه بافت‌شناسی ارسال شود و نتایج به‌دست‌آمده مورد ارزیابی قرار گیرد.

از آنجا که کیست‌های بیکر ناشی از آسیب یا بیماری‌های دیگر زانو هستند، درمان این کیست‌ها معمولاً بر مدیریت علت زمینه‌ای متمرکز است. بنابراین، شناسایی شرایطی که به ایجاد کیست بیکر کمک می‌کنند، از اهمیت بالایی برخوردار است. با گذشت زمان و بهبود دامنه حرکتی و قدرت زانو، علائم کیست بیکر نیز بهبود می‌یابد. در ادامه، برخی از گزینه‌های رایج درمانی معرفی می‌شوند:

استراحت نسبی
ممکن است در زندگی روزمره، به دلیل انجام فعالیت‌های خاصی دچار زانو درد شوید؛ اما برخی از فعالیت‌ها وجود دارند که باید حتی با وجود آسیب‌دیدگی زانو به انجام آن‌ها ادامه دهید. در اینجا یک سیستم چراغ راهنمایی ارائه می‌شود که به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید کدام فعالیت‌ها را انجام دهید و از کدام یک بهتر است پرهیز کنید:

قرار دادن یخ بروی کیست
قرار دادن کیسه یخ در پشت زانو می‌تواند به کاهش موقت درد ناشی از کیست بیکر کمک کند. برای محافظت از پوست، از یک حوله استفاده کنید و هر بار به مدت 15 تا 20 دقیقه، در حالی که پای خود را بالا نگه داشته‌اید، روی مبل بنشینید.

مدیریت فیزیوتراپی برای کیست بیکر

در مراحل اولیه فیزیوتراپی، تمرکز بر بازگرداندن دامنه کامل حرکت مفصل زانو و فعال‌سازی عضلات چهار سر ران است، زیرا این عضلات نقش مهمی در کنترل مفصل زانو دارند و به حرکت بدون درد کمک می‌کنند. روش‌های دیگری برای کاهش درد شامل نوار چسب و درمان دستی هستند که هر دو می‌توانند در مواقعی که درد به شدت محدودکننده است و بر فعالیت‌های روزمره تأثیر می‌گذارد، مفید واقع شوند.

با بهبود درد زانو، تمرینات متوسط و پیشرفته برای تقویت بیشتر زانو تجویز می‌شود که به تعادل تک پا، قدرت لگن، قدرت ساق پا و ثبات لگن توجه می‌کند. همچنین، ممکن است عواملی مانند کاهش انعطاف‌پذیری مفصل ران و مچ پا وجود داشته باشد که باید به آن‌ها توجه شود تا به غلبه بر آسیب زانو و علائم کیست بیکر کمک کند. برای افرادی که اهداف ورزشی مانند ورزش، رفتن به باشگاه و دویدن دارند، ملاحظات توانبخشی برای آماده‌سازی آن‌ها برای نیازهای این فعالیت‌ها، از جمله حرکات پرش و فرود و حرکات چند جهته، در نظر گرفته می‌شود.

درمان های تزریقی (مانند کورتیکواستروئیدها)
این موارد تنها در برخی شرایط توصیه می‌شوند. کورتیکواستروئیدهای تزریقی به مفصل زانو می‌توانند به کاهش التهاب و تسکین علائم کمک کنند، اما به تنهایی قادر به برطرف کردن آسیب‌های زانو نیستند و نمی‌توانند جایگزین یک برنامه ورزشی جامع شوند.

برداشتن کیست (آسپیراسیون)
اگر کیست بیکر بسیار بزرگ باشد و باعث ناراحتی قابل توجهی شود، ممکن است یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی تخلیه مایع اضافی کیست را با استفاده از سوزن در نظر بگیرد.

مدیریت جراحی کیست بیکر

در جراحی دبریدمان، کیست باز می‌شود و دیواره‌ها و سپتوم‌های آن تراشیده می‌شوند تا مایع دوباره جذب شود. با این حال، به دلیل وجود عروق خونی که ممکن است در حین این عمل آسیب ببینند، برخی جراحان ترجیح می‌دهند که کیست را به طور کامل برش دهند یا حذف کنند.

این عمل تحت بیهوشی عمومی و از طریق آرتروسکوپی یا جراحی باز انجام می‌شود. آرتروسکوپی معمولاً ترجیح داده می‌شود، زیرا میزان خونریزی و عوارض جانبی آن در مقایسه با جراحی باز کمتر است. پس از برداشتن کیست، بیماران معمولاً به سرعت علائم خود را تسکین می‌دهند.

کاهش وزن
به ازای هر 1 کیلوگرم وزن بدن، زانوها باید 4 برابر فشار بیشتری را در حین راه رفتن تحمل کنند. به این ترتیب، اگر شما 3 کیلوگرم وزن کم کنید، زانوهای شما 12 کیلوگرم فشار کمتری را هر بار که با آن پا قدم برمی‌دارید، تحمل خواهند کرد. برای جلوگیری از افزایش وزن ناخواسته و کمک به کاهش وزن به‌صورت سالم از طریق افزایش فعالیت بدنی در طول فرآیند بهبودی زانو، به شدت توصیه می‌شود که رژیم غذایی مناسبی تنظیم کنید.

بهترین دارو برای کیست بیکر چیست؟

همراه با مشاوره و مدیریت مناسب از یک متخصص ارتوپد، دارو می‌تواند به کاهش درد کوتاه‌مدت کمک کند و امکان حرکت بهتری را فراهم کند. با این حال، داروهای خوراکی نمی‌توانند آسیب زمینه‌ای که منجر به ایجاد کیست شده است را درمان کنند. در صورتی که دارویی برای تسکین درد در نظر گرفته می‌شود، مشورت با پزشک متخصص ضروری است.

داروهای ضد درد یک گزینه درمانی غیرجراحی و محافظه‌کارانه برای کیست بیکر هستند. این داروها شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و سلکوکسیب می‌شوند. همچنین انواع دیگری از داروهای ضد درد مانند اپیوئیدها وجود دارد، اما این داروها خطر وابستگی به مواد مخدر را به همراه دارند. برای درد خفیف، معمولاً از داروهای غیرافیونی مانند آسپرین، پاراستامول و NSAIDs استفاده می‌شود. برای دردهای خفیف تا متوسط، داروهای افیونی مانند کدئین، دی هیدروکدئین، ترامادول و دکستروپروپوکسیفن گزینه‌های خوبی هستند. برای دردهای متوسط تا شدید، از مواد افیونی قوی مانند مورفین، اکسی کدون، فنتانیل ترانس درمال و فنتانیل ترانس مخاطی استفاده می‌شود. افراد مبتلا به کیست بیکر معمولاً درد خفیف تا متوسطی را تجربه می‌کنند که می‌تواند به‌طور مؤثر با NSAIDs کنترل شود.

چه زمانی برای عوارض به دنبال کمک پزشکی باشید

در حالی که کیست بیکر را می توان به صورت محافظه کارانه مدیریت کرد، باید مراقب عوارضی باشید که به عفونت یا تشدید مشکل اشاره می کند. اگر هر یک از موارد زیر را مشاهده کردید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• مفصل زانو در لمس گرم است
• لرز یا تب ایجاد می شود
• قرمزی یا التهاب اطراف مفصل
• درد شدید ساق پا
• ضعف مچ پا و پا
• از دست دادن حس در امتداد زانو
• ضعف در انگشتان پا

نتیجه گیری

اگر علت ایجاد کیست بیکر درمان شود و تولید مایع سینوویال کاهش یابد، کیست از بین خواهد رفت. اما اگر بیماری زمینه‌ای به‌طور موفقیت‌آمیز درمان نشود، کیست بیکر ممکن است سال‌ها باقی بماند. کیست‌های بیکر معمولاً با مدیریت به‌موقع درمان می‌شوند. این کیست‌ها معمولاً به‌صورت محافظه‌کارانه با استفاده از داروهای مسکن و آرتروسکوپی درمان می‌شوند. با این حال، اگر کیست با گذشت زمان بهبود نیافت، ممکن است نیاز به جراحی باشد.