چرا گاهی اضطراب می‌تواند مفید باشد؟

اضطراب جنبه‌های مثبتی نیز دارد که می‌تواند به شما کمک کند بهترین عملکرد خود را ارائه دهید و باعث آزاد شدن مواد شیمیایی در مغز شود که به شما انگیزه می‌دهد تا اهداف خود را دنبال کنید. ما معمولاً تنها جنبه‌های منفی اضطراب را می‌شنویم، بنابراین ممکن است تعجب‌آور باشد که بدانید احساس اضطراب یا عصبی بودن گاهی می‌تواند مفید باشد.

اضطراب احساسی است که با ترس، نگرانی و دلهره شدید مشخص می‌شود و بسیاری از افراد آن را به عنوان احساسی عصبی و ترسناک توصیف می‌کنند که در بهترین حالت می‌تواند حواس‌پرتی ایجاد کند. اضطراب معمولاً در سطوح مختلف تجربه می‌شود، بر احساسات فرد تأثیر می‌گذارد، منجر به احساسات جسمی ناخوشایند می‌شود و به ایجاد افکار منفی کمک می‌کند.

چرا گاهی اضطراب برای شما خوب است؟

زمانی که احساس اضطراب می‌کنید، طبیعی است که بخواهید از موقعیت دور شوید، راهی برای فرار پیدا کنید، یا اقدامی کنید تا این احساسات کاهش یابد. اضطراب معمولاً احساس خوبی ندارد و ممکن است با عرق کردن، لرزیدن و تند شدن نفس همراه باشد.

بدن شما به طور طبیعی واکنش می‌دهد تا نشان دهد که چیزی اشتباه است و شما باید یا مقابله کنید یا فرار کنید. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید اضطراب هدفی دارد: کمک به شما برای آماده شدن و هوشیاری در مواجهه با موقعیت‌های خاص و حتی بهبود عملکرد در این موقعیت‌ها. در ادامه، نگاهی دقیق‌تر به برخی از جنبه‌های مثبت اضطراب خواهیم داشت.

۱. اضطراب می‌تواند نوعی استرس خوب باشد

آیا تا به حال به اثرات مثبت اضطراب فکر کرده‌اید؟ دانشمندان معتقدند که مقادیر معقولی از استرس یا اضطراب لزوماً منفی نیستند. استرس مثبت می‌تواند ما را با انگیزه و هیجان‌زده نگه‌دارد. به نظر می‌رسد که درجاتی از اضطراب ممکن است به شما در دستیابی به اهداف زندگی کمک کند.

۲. اضطراب می‌تواند آگاهی دهنده باشد

اضطراب می‌تواند به عنوان یک علامت هشدار برای آگاهی از وضعیت فعلی و نیاز به انجام تغییرات ضروری در زندگی عمل کند. نگرانی مکرر و احساس عصبی بودن ممکن است نشان‌دهنده این باشد که برخی جنبه‌های زندگی شما از مسیر خارج شده‌اند و نیاز به تنظیم دارند. به عنوان مثال، ممکن است متوجه شوید که رابطه‌ای دیگر جوابگو نیست، شغل شما باعث استرس زیادی شده است، یا مسائل مالی موجب بی‌خوابی و اضطراب شما شده‌اند. کنترل این علائم ممکن است چالش‌برانگیز باشد، اما مواجهه با اضطراب می‌تواند فرصتی واقعی برای رشد شخصی باشد. دفعه بعد که دچار اضطراب شدید، به پیامی که این احساس برای شما دارد فکر کنید و تغییراتی را که ممکن است در زندگی‌تان لازم باشد، مدنظر قرار دهید.

۳. اضطراب می‌تواند باعث ایجاد انگیزه در شما شود

یکی از جنبه‌های مثبت اضطراب این است که می‌تواند به شما کمک کند تا با انگیزه و آمادگی بیشتری با چالش‌ها و مشکلات مواجه شوید. اضطراب ممکن است به ترشح دوپامین، ماده شیمیایی در مغز که به افزایش انگیزه برای دنبال کردن اهداف کمک می‌کند، کمک کند. احساس اضطراب درباره یک موضوع خاص می‌تواند به شما انگیزه دهد تا بیشتر مطالعه و تمرین کنید و برای مواجهه با آن موقعیت آمادگی بیشتری پیدا کنید.

بر اساس قانون یرکس-دادسون، اضطراب تا حدی می‌تواند به بهبود عملکرد کمک کند، و به همین دلیل مقادیر متوسط اضطراب ممکن است به ورزشکاران کمک کند تا انگیزه بیشتری داشته باشند. با این حال، اضطراب بیش از حد می‌تواند انگیزه و عملکرد را مختل کند. تحقیقات همچنین نشان داده‌اند که افرادی با حافظه فعال قوی، در تست‌های شناختی هنگام مواجهه با اضطراب عملکرد بهتری دارند.

۴. اضطراب می‌تواند یک سیستم هشدار داخلی باشد

اضطراب و علائم آن به ما در برابر خطرات محافظت می‌کند و امکان واکنش سریع‌تر در شرایط اضطراری را فراهم می‌آورد. به عنوان مثال، اضطراب هنگام تصادف در حین رانندگی می‌تواند به شما کمک کند سریعاً واکنش نشان دهید یا از ورود به مکان‌ها یا شرایط ناامن جلوگیری کند. تحقیقی نشان داده است که نوجوانانی که از اضطراب رنج می‌برند، در اوایل بزرگسالی تصادفات و مرگ‌های تصادفی کمتری نسبت به افرادی که اضطراب نداشتند، تجربه می‌کنند.

۵. اضطراب می‌تواند باعث همدلی شود

یکی از جنبه‌های مثبت اضطراب این است که افرادی که با اضطراب دست و پنجه نرم کرده‌اند، معمولاً نسبت به مشکلات دیگران همدلی و درک بیشتری دارند. اگر خودتان کمی اضطراب را تجربه کرده‌اید، ممکن است در برخورد با دوستان و اعضای خانواده و نیز در مواجهه با چالش‌های شخصی، حساس‌تر، مهربان‌تر و پذیرنده‌تر باشید.

۶. اضطراب می‌تواند شما را به یک رهبر بهتر تبدیل کند

افراد مبتلا به اضطراب ممکن است در نقش‌های رهبری نیز موفق عمل کنند، زیرا تمایل دارند به دقت احتمال نتایج مختلف را بررسی کنند. به عنوان مثال، بسیاری از این افراد محتاط‌تر، تصمیم‌گیرندگان دقیق‌تری هستند و توانایی بالاتری در حل مسائل دارند.

چگونه مزایای اضطراب را تجربه کنیم

یکی از جنبه‌های مثبت اضطراب این است که می‌تواند در برخی زمینه‌های زندگی به موفقیت شما کمک کند. به عنوان مثال، اضطراب ممکن است به شما انگیزه دهد تا برای انجام کارهای شخصی خود تلاش بیشتری کنید، تأثیر بهتری بگذارید یا به سمت اهداف خود پیش بروید. هنگامی که دچار اضطراب هستید، تلاش کنید به راه‌هایی فکر کنید که بتوانید از آن برای الهام بخشیدن به رشد و بهبود خود بهره ببرید. برخی از استراتژی‌هایی که می‌توانند به شما کمک کنند، شامل موارد زیر است.

• اضطراب را به عنوان هیجان در نظر بگیرید: گاهی اوقات تغییر طرز فکر خود در مورد اضطراب می‌تواند به شما کمک کند. به جای اینکه این احساس را به عنوان اضطراب تصور کنید، به خود بگویید که احساس هیجان دارید.
• از تکنیک‌های تمدد اعصاب استفاده کنید: نحوه‌ی مدیریت اضطراب نیز می‌تواند در تاثیر آن نقش داشته باشد. برای جلوگیری از غرق شدن در آن روش‌های مختلف آرامش را امتحان کنید تا به آرامش ذهن و بدن خود کمک کنید. تنفس عمیق می‌تواند موثر باشد، زیرا به آرامش بدن کمک می‌کند.
• سعی کنید از آن اجتناب نکنید: اجتناب از چیز‌هایی که شما را مضطرب می‌کند در واقع می‌تواند اضطراب را در دراز مدت بدتر کند. درعوض روی انجام کار‌ها تمرکز کنید، حتی اگر باعث اضطراب یا عصبی شدن شما شود. از تکنیک‌های تمدد اعصابی که تمرین کرده‌اید استفاده کنید و به خود یادآوری کنید که احساس اضطراب موقتی است.

نشانه‌های اضطراب بیش از حد

البته اضطراب همیشه مفید نیست. زمانی که شدت آن زیاد باشد، می‌تواند ناراحت‌کننده و حتی ناتوان‌کننده شود. در چنین مواردی، این احساسات ممکن است اطلاعات مفیدی ارائه ندهند و علائم اضطراب می‌تواند عملکرد شما را مختل کند. به جای اینکه به شما در انجام بهتر کارها کمک کنند، انجام آن‌ها را بسیار دشوارتر می‌سازند. برخی از نشانه‌هایی که نشان می‌دهند اضطراب شما مفید نیست، شامل موارد زیر است.

• تجربه‌ی علائم اضطرابی که متناسب با موقعیت نیست.
• ناتوانی در کنترل احساسات خود از اضطراب، عصبی بودن و نگرانی
• علائم فیزیکی که در عملکرد شما اختلال ایجاد می‌کند.
• اجتناب از موقعیت‌هایی که باعث ایجاد اضطراب می‌شود و توانایی شما را برای عملکرد عادی مختل می‌کند.
• احساس پریشانی
• ناتوانی در تمرکز
• احساس عذاب
• اختلالات خواب
• وحشت زدگی

کلام آخر

اضطراب طبیعی و مفید که به عنوان جنبه‌های مثبت اضطراب شناخته می‌شود، قابل کنترل است و به شما کمک می‌کند احساس آمادگی کنید بدون اینکه مزاحمت ایجاد کند. در مقابل، اضطراب غیر مفید می‌تواند آزاردهنده و زندگی و روابط شما را مختل کند. این نوع اضطراب باعث ناراحتی شدید و غیرقابل کنترل می‌شود و ممکن است شما را وادار به اجتناب از موقعیت‌هایی کند که می‌توانند این احساسات را تشدید کنند. اگر چنین علائمی را تجربه می‌کنید، مشاوره با پزشک یا متخصص سلامت روان می‌تواند مفید باشد.

منبع: verywellmind