فرار مرغی: طلوع ناگت؛ سرگرمی خالص با داستانی پیش‌پاافتاده

تقریبا همگان به خاطر دارند که فیلم “فرار مرغی” در سال 2000 چقدر موفق بود و چه تأثیرات فوق‌العاده‌ای داشت. این فیلم، نخستین فیلم استاپ‌موشن بلند آردمن بود و پیش از آن با انیمیشن‌های کوتاه “والاس و گرومیت” جوایز اسکار را به خود اختصاص داده بود، که قلب انیمیشن‌دوستان را فتح کرده بود. در آن روزها، همه‌ی عاشقان آثار آردمن بودند؛ از منتقدان و سینماگران گرفته تا خانواده‌ها و کودکان؛ زیرا کارهای او به نظر منحصر به فرد و جذاب می‌آمد، از داستان‌های دلنشین تا سبک بصری فراوان.

فیلم “فرار مرغی” با کارگردانی پیتر لرد و نیک پارک به یک موفقیت عظیم برای استودیوی دریم‌ورکس تبدیل شد، که با همکاری آردمن در تولید و توسعه‌ی فیلم به وجود آمده بود. در سال‌های پیشین، آردمن به ساخت انیمیشن‌ها و فیلم‌های هیجان‌انگیز ادامه داده است، از جمله “بره ناقلا” (2015)، اما هنوز نتوانسته است موفقیت تجاری “فرار مرغی” را تکرار کند. این احتمالا به دلیل همین موضوع بود که تصمیم گرفته شد تا قسمت دوم ساخته شود. “فرار مرغی” برای یک نسل خاصی از تماشاگران ساخته شده بود و “فرار مرغی: طلوع ناگت” (Chicken Run: Dawn of the Nugget) هدف دارد همان جادو را به نسل جدیدی از کودکان منتقل کند، اما به نظر می‌رسد که به طور کامل در این زمینه موفق نشده است. برای شروع بررسی نقد این انیمیشن، بهتر است با این نکته آغاز کنیم که هنگام نقد “فرار مرغی: طلوع ناگت”، خطر لو رفتن بخش‌هایی از داستان وجود دارد.

“فرار مرغی: طلوع ناگت” به کارگردانی سم فل در ابتدا تلاش می‌کند تا خلاصه‌ای از رویدادهای نسخه پیشین ارائه دهد. نسخه پیشین این انیمیشن متعلق به فیلم “فرار بزرگ” از سال 1963 بود ولی با اختلافی اساسی: داستان به جای در یک اردوگاه نازی، در یک مزرعه در یورکشایر انگلستان رقم می‌زد. دو شخصیت اصلی این انیمیشن، یعنی راکی (با صدای مل گیبسون در قسمت اول و زکری لی‌وای در قسمت دوم) و جینجر (با صدای جولیا صوالحه در قسمت اول و تندی نیوتون در قسمت دوم)، حالا ازدواج کرده و در کنار سایر مرغ‌ها در یک مکان امن زندگی می‌کنند، دور از انسان‌های ترسناک و بی‌رحم.

دختر جوان آن‌ها به نام مالی (با صدای بلا رمزی) ماجراجو است و دل به جاه‌طلبی گرفته‌است تا جهان را کاویده و بفهمد چه اتفاقی در خارج از حومه خانه می‌افتد. اما جینجر که هنوز هم به خاطره‌های تلخ گذشته گرفتار است، به مالی اجازه نمی‌دهد که از جزیره خارج شود، و راکی هم درباره دنیای بیرون به دخترک حرفی نمی‌زند. مدتی بعد، انسان‌ها با کامیون‌ها و تجهیزاتشان به منطقه می‌آیند و شروع به ساخت‌و

انیمیشن “فرار مرغی: طلوع ناگت” با چندین ست‌پیس اکشن درجه‌یک ادامه می‌یابد، که نشان‌دهنده نوآوری‌های دیوانه‌وار و عناصر کمدی اسلپ‌استیک، که استودیوی آردمن به آن مشهور است، می‌باشد. در این داستان، پس از ناپدید شدن مالی، راکی، جینجر و دیگر مرغ‌های قهری انیمیشن اول (با حضور نیک و فچر، دو موش با مهارت‌های ویژه در ساخت‌وساز) گروهی برای نجات او تشکیل می‌دهند و سفری را برای یافتن دخترک آغاز می‌کنند. این داستان حتی الماساعه عناصر دیستوپیایی را نیز شامل می‌شود، زیرا شخصیت‌ها در یک مرغ‌داری پیشرفته گیر افتاده‌اند و قلاده‌ای به گردنشان بسته شده که آن‌ها را به زامبی‌های خنده‌دار و شاد تبدیل می‌کند (زیرا مرغ‌های شاد به نظر می‌رسند که گوشت خوشمزه‌تری دارند نسبت به مرغ‌های نگران و ترسو. استفاده از کمدی سیاه نیز نشانگر علاقه استودیوی آردمن به آن است، که در اینجا به شکل نامحسوس نمایان شده است.

در لحظاتی از فیلم، به اوج می‌رسد که بر روی کمدی بصری و عناصر مضحک تکیه شده و سازندگان فرصت دارند تا ایده‌های خلاقانه‌شان را به بهترین شکل ارائه دهند. حتی از انیمیشن خمیری دست‌سازشان نیز استفاده شده و تأثیر چشمگیری دارد که تاثیر گذاری بیشتری به آثارشان می‌بخشد. طراحی درست شخصیت‌ها و جهان آن‌ها نیاز به دقت و زمان زیادی داشته است، اما آردمن موفق شده است جهان مطلوب خود را با همه جزئیات آفریده و به تصویر بکشد.

با این حال، متأسفانه در برخی لحظات از فیلم، تلاش بیش از حد برای ایجاد احساس و درام به نظر می‌رسد. در مجموعه “بره ناقلا” یا “شان گوسفنده”، که دیالوگ ندارد، احساسات از طریق عمل ارائه شده و توسط حرکت، رفتار و حالات صورت شخصیت‌ها به تصویر کشیده می‌شود. این مسئله حتی در “شان گوسفنده: فارماگدون” (2019) نیز مشهود است. این فیلم، با وجود فاصله‌ای که با قسمت اول داشته است، سرگرم‌کننده بوده و حداقل ارزش یک بار تماشا را دارد.

انیمیشن “فرار مرغی: طلوع ناگت” دقیقاً همان مسیری را طی کرده که قبلاً در “فارماگدون” رخ داده بود، یک انیمیشن سرگرم‌کننده اما نه چندان جاه‌طلبانه که نمی‌تواند به نسخه‌ی پیشین خود نزدیک شود و در پرداخت به شخصیت‌ها موفق نیست. “فرار مرغی” اصلی یک اثر گویا و تأثیرگذار بود؛ شخصیت‌ها متمایزتر بودند و با یکدیگر تعامل بیشتری داشتند. عدم حضور مل گیبسون به عنوان صداپیشه شخصیت راکی هم بدون شک یکی از دلایل ضعف این نسخه است، زیرا خروس دوست‌داشتنی در نسخه‌ی دوم به نظر نمی‌آید که همانند نسخه‌ی اول، سه‌بعدی و عمیق باشد. البته، این فیلم یک شخصیت جدید به نام فریزل دارد، یک مرغ هیجان‌زده با لهجه‌ی غلیظ یورکشایری که علاقه‌ای به ماجراجویی دارد و با مالی دوست می‌شود. حضور این شخصیت جدید نشان می‌دهد که سازندگان به طور آگاهانه دیده‌اند که تنها با اعتماد به شخصیت‌های نسخه‌ی اصلی نمی‌توانند اثر راضی‌کننده‌ای تولید کنند، خصوصاً زمانی که صداپیشان اصلی هم حضور ندارد.

“فرار مرغی: طلوع ناگت” به اندازه‌ای که نسخه‌ی اول جذاب نیست، گاهی اوقات کش‌دار می‌شود و تجربه‌ای خاطره‌انگیز به حساب نمی‌آید که تا مدت‌ها در ذهن باقی بماند. با این حال، سرگرم‌کننده است و احتمالاً از همه‌چیز مهم‌تر است. “فرار مرغی” یک انیمیشن ساختارشکن و جریان‌ساز بود که آردمن را به یکی از استودیوهای معروف جهان تبدیل کرد، اما “طلوع ناگت” برای وقت‌گذرانی و یک ملاقات کوتاه شیرین با شخصیت‌های قدیمی آراسته شده است. این فیلم به نظر می‌رسد که مخاطبان کودکان را تا حدی سرگرم می‌کند و بزرگسالان را آزار نمی‌دهد. ما از آردمن انتظارات بالایی داریم و هنوز هم انتظارات بالایی از او داریم، اما اینکه آردمن خود چه اهدافی را دنبال می‌کند و چه انتظاراتی از خودش دارد، بحث دیگری است.

شناسنامه انیمیشن «فرار مرغی: طلوع ناگت» (Chicken Run: Dawn of the Nugget)

کارگردان:سم فل

نویسندگان: کری کرک‌پاتریک، جان اوفارل و ریچل تانرد

صداپیشگان: تندی نیوتون، زکری لی‌وای، بلا رمزی، ایملدا استنتون، دیوید بردلی، جین هرکس، دنیل میز

محصول: ۲۰۲۳، آمریکا

امتیاز راتن تومیتوز: ۸۰٪

امتیاز متاکریتیک: ۶۳٪

امتیاز IMDb: ۶.۵ از ۱۰

خلاصه داستان: پس از فرار از مزرعه، راکی و جینجر زندگی آرامی را تجربه می‌کنند. اما با ظهور فرزند ماجراجوی آن‌ها، زندگی آن‌ها دوباره به چالش کشیده می‌شود و با مشکلات تازه‌ای روبرو می‌شوند.

• نقدهای فیلم:
• امتیاز راتن تومیتوز نشان‌دهندهٔ ارزیابی مثبت کلانسینما است.
• امتیاز IMDb معرف اجمالی تراکم نظرات بینندگان است که با ۶.۵ به نظر می‌رسد.
• امتیاز متاکریتیک نیز به طور متوسط نشان می‌دهد که فیلم تا حدودی پذیرفته شده است.
• تحلیل:
• ترکیب تندی نیوتون، زکری لی‌وای، بلا رمزی، ایملدا استنتون، دیوید بردلی، جین هرکس، و دنیل میز در لیست صداپیشگان نقطهٔ قوتی به نظر می‌رسد.
• امتیازهای نسبتاً مثبت نشان می‌دهد که فیلم به نظر بخش قابل توجهی از تماشاگران پسندیده است.
• خلاصه:
  فیلم “فرار مرغی: طلوع ناگت” توسط کارگردان سم فل ساخته شده است و با حضور صداپیشگان معروف، داستانی پس از فرار از مزرعه را روایت می‌کند. امتیازات مثبت از سایت‌های رسمی و نقدهای متوسط به نسبت به فیلم، نشان‌دهندهٔ موفقیت تا حدی در جذب توجه و تقدیر مخاطبان است.