۱۱ علت اصلی ترک پا

پاشنه پا را می‌توان یک نوع مشکل پوستی دانست که توانایی تأثیرگذاری بر افراد در اختلاف سنین را دارد، اما معمولاً در زنان ارتباط بیشتری دارد. این مسأله از مواردی چون کمبود رطوبت، استفاده از کفش‌های نامناسب، ابتلا به برخی بیماری‌های پایه و کمبود تغذیه مختلف ناشی می‌شود. در این مقاله، ما از نیوفان به تحلیل علل ترک پاشنه می‌پردازیم و نیز زمانی که نیاز به مداخله پزشکی دارد، را بررسی می‌کنیم. همراه ما باشید.

علت ترک پاشنه‌ی پا چیست؟

مشکلاتی که به پوست نواحی مختلف بدن اثر می‌گذارند، در واقع متفاوت اند. به عنوان مثال، وقتی درباره مسائل پوستی در مناطق ران و باسن صحبت می‌شود، سلولیت به عنوان یکی از مهم‌ترین موارد به چشم می‌خورد. برای درک بهتر این عارضه، توصیه می‌شود مقاله “سلولیت چیست” را مطالعه کنید. اما زمانی که به پاشنه پا می‌پردازید، با مشکلات دیگری مواجه می‌شوید که ترک‌خوردگی پوست یکی از آن‌ها است. دلایل مختلفی ممکن است برای ترک‌ پاشنه پا وجود داشته باشد، از جمله:

۱. پابرهنه راه رفتن

حضور برهنه در محیط‌هایی ممکن است باعث قرارگیری پوست پا در معرض انواع خطرات محیطی نظیر باکتری‌ها، سموم، مواد آلرژی‌زا و حشرات گردد. استفاده از کفش، صندل یا دمپایی می‌تواند به پاشنه‌ی پا حفاظت از آسیب‌های مختلف محیطی را فراهم کند. با این حال، لازم به ذکر است که استفاده مداوم از کفش نامناسب یا کفشی با پشت باز، نه‌تنها ممکن است موثر نباشد، بلکه ممکن است یکی از عوامل ترک پا نیز باشد.

۲. خشکی پوست

استفاده از آب سرد ممکن است باعث افزایش خشکی پوست شود. زیرا پوست ناحیه پاشنه دارای غدد چربی کمتری است و به همین دلیل نسبت به سایر مناطق بدن، به خشکی بیشتری دچار می‌شود. در فصل زمستان، هنگامی که رطوبت هوا کاهش می‌یابد، عدم مراقبت و نرم‌کنندگی پاها می‌تواند خشکی پوست را افزایش داده و به تشکیل ترک‌ها منجر شود.

۳. رعایت نکردن بهداشت

پاها طی روز در تماس با گردوغبار، آلودگی و مواد شیمیایی قرار می‌گیرند. بنابراین، منطقی است که مراقبتی همانند پوست صورت برای آن‌ها را در نظر بگیرید. به منظور انجام این مراقبت، پیشنهاد می‌شود هر بار که وارد خانه می‌شوید، پاهای خود را با استفاده از شوینده و اسکراب پوستی مناسب بشویید. سپس از مرطوب‌کننده استفاده کنید.

۴. دوش گرفتن با آب داغ

استفاده از آب داغ می‌تواند یکی از علل ترک پوست در طب سنتی و مدرن باشد. استفاده از آب بسیار گرم در حین حمام یا دوش گرفتن ممکن است باعث خشکی شدید پوست شود. به همین دلیل، اهمیت دارد که از آب گرم برای شست‌وشوی بدن استفاده کنید و تا ۱۰ دقیقه پس از خروج از حمام، مرطوب‌کننده را روی پوست خود بزنید.

۵. استفاده از صابون‌های خشن

در برخی حالات، استفاده از شوینده‌های نامناسب می‌تواند عامل ترک پا در نوجوانان، کودکان، و بزرگسالان باشد. افرادی که از صابون‌های قوی یا حاوی مواد خشن استفاده می‌کنند، به میزان بیشتری به خطر افتاده‌اند که پاشنه‌ی پای خود را ترک بخورند. صابون‌های خشن می‌توانند به دفاع طبیعی پوست آسیب برسانند و باعث از دست دادن رطوبت شوند.

۶. ایستادن طولانی‌مدت

گاهی اوقات، علت شدید ترک پا به اضافه وزن و چاقی نسبت داده می‌شود. در افراد چاق، وزن بدن باعث فشار زیادی بر روی پا می‌شود، به گونه‌ای که چربی زیر پاشنه به طرفین پخش شده و به‌تدریج منجر به ترک خوردن می‌شود. کاهش وزن نه‌تنها از جلوگیری از ترک‌خوردگی پوست پاشنه جلوگیری می‌کند، بلکه احتمال ابتلا به بیماری‌های جدی از جمله دیابت را نیز کاهش می‌دهد.

۷. چاقی

به تاخیر انداختن علل شدید ترک پوست پا به افزایش وزن و چاقی نسبت داده می‌شود. وزن اضافی در افراد چاق فشار زیادی به پاها وارد می‌کند، به‌طوری که چربی زیر پوست پاشنه به سمت کناره‌ها پخش شده و به تدریج منجر به ترک خوردن پوست می‌شود. حفظ وزن مناسب نه‌تنها از ترک‌خوردگی پوست پاشنه‌ی پا جلوگیری می‌کند، بلکه احتمال ابتلا به بیماری‌های جدی از جمله دیابت را نیز کاهش می‌دهد.

۸. بالا رفتن سن

یائسگی یکی از عواملی است که باعث افزایش احتمال مواجهه زنان به مشکلات ترک پوستی می‌شود. پس از ورود به دوران یائسگی، برخی از زنان به خصوص در معرض خطر ابتلا به بیماری کراتودرمای اکتسابی قرار می‌گیرند که این بیماری ممکن است منجر به ترک خوردن پوست پاشنه و ناحیه‌های دیگر از بدن گردد.

۹. یائسگی

یکی از دلایلی که زنان بیشتر از مردان با مشکل ترک پا روبرو می‌شوند، یائسگی است. پس از یائسگی، برخی از زنان به بیماری کراتودرمای اکتسابی (Acquired keratoderma) حساس هستند که ممکن است منجر به ترک خوردن پوست پاشنه و سایر ناحیه‌های بدن شود.

۱۰. بیماری‌ها

اگزما یک اختلال پوستی است که افراد در انواع سنین می‌توانند با آن مواجه شوند، و این باعث ظاهر خارش و پوسته‌پوسته شدن پوست می‌گردد. اگر این اختلال به پوست کف پای شما آسیب بیابد، این می‌تواند منجر به ایجاد خارش و تاول شود. در این شرایط، پزشک تلاش می‌کند با تجویز کرم یا لوسیون، ترک‌ها و سایر علائم اگزما را کاهش دهد.

پای ورزشکار نیز یک بیماری دیگر است که می‌تواند به عنوان عاملی برای ترک پا ذکر شود. اگر پاهای شما برای مدت طولانی با عرق یا رطوبت در تماس باشند، ممکن است با مشکلات پای ورزشکار روبه‌رو شوید که یک نوع عفونت قارچی مسری است. علاوه بر این، راه رفتن با پای برهنه در مناطقی که میزبان رشد قارچ هستند (از جمله اتاق رختخواب) ممکن است به بروز این بیماری منجر گردد. پای ورزشکار با خشکی، قرمزی و خارش پوست همراه است و در حالت‌های شدید ممکن است منجر به تاول یا ترک‌خوردگی پوست گردد.

مشکلات هورمونی نیز مانند بیماری تیروئید می‌توانند غدد عرق را کاهش دهند و احتمال ترک خوردن پاشنه پا را افزایش دهند. همچنین، آسیب عصبی ناشی از دیابت می‌تواند باعث شود که نشانگانی مانند خشکی، ترک‌خوردگی و درد در پاها رخ دهد و افراد در معرض خطر عفونت قرار بگیرند.

۱۱. کمبود ویتامین

اگر به مقدار کافی از ویتامین‌های ضروری مورد نیاز خود بهره‌مند نشوید، ممکن است پوست شما کدر، خشک و در سنین جوانی پیر شود. حتی ممکن است در برخی موارد با مشکلاتی نظیر پوسته پوسته شدن یا ترک خوردن پوست مواجه گردید.

تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی برای حفظ سلامت پوست اهمیت دارند، اما سه ویتامین زیر تأثیر بیشتری بر روی آن دارند:

ویتامین E

ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان، از سلول‌های شما حفاظت کرده و عمر آن‌ها را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، نقش مهمی در حفظ سلامت پوست و تقویت سیستم ایمنی بدن ایفا می‌کند. بهترین منابع غذایی ویتامین E عبارتند از:

• روغن‌ها: مانند روغن جوانه‌ی گندم، روغن فندق، روغن آفتابگردان و روغن بادام.
•  تخمه‌ی آفتابگردان.
•  مغزیجات: مانند بادام و فندق.
•  ماهی سالمون.
•  آووکادو.
•  انبه.

اشخاصی که با اختلالات گوارشی مواجه هستند، از جمله افراد مبتلا به بیماری کرون یا سوء جذب چربی، در معرض خطر کمبود ویتامین E قرار دارند.

ویتامین B3

کمبود ویتامین B3 گاهی علت ترک پوست پاها می‌شود. ویتامین B3 یا نیاسین، نقش مهمی در متابولیسم انرژی ایفا می‌کند، به گونه‌ای که بدن بتواند انرژی موجود در مصرف شده‌ی غذاها را به انرژی قابل استفاده تبدیل کند.

ویتامین B3 به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل کرده و در مقابل رادیکال‌های آزاد در بدن مبارزه می‌نماید. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که ممکن است به سلامتی بدن آسیب برسانند.

کمبود ویتامین B3 ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری پلاگر (Pellagra) گردد. علائم این بیماری شامل پوست خشک و پوسته‌پوسته در بخش‌های مختلف از بدن، از جمله پاشنه پا، می‌باشد. علائم دیگر پلاگر شامل گیجی، اسهال، از دست دادن اشتها، درد شکم، ضعف ویا ناتوانی است.

لازم به ذکر است که پلاگر اغلب در نخستین مراحل در نواحیی از بدن که به نور خورشید مستقیم معرض هستند، ظاهر می‌شود. بنابراین، احتمالاً قبل از آنکه علائم آن روی پاشنه پاها را تجربه کنید، در دیگر ناحیه‌های بدن تأثیر می‌گذارد.

غذاهایی که حاوی ویتامین B3 می‌باشند عبارتند از:

• ماکیان مانند سینه مرغ و بوقلمون.
•  گوشت چرخ‌کرده و جگر گاو.
•  مواد غذایی دریایی مانند ماهی سالمون.
•  برنج قهوه‌ای.
•  آووکادو.
•  عدس.

کمبود ویتامین B3 به‌ندرت اتفاق می‌افتد، اما برخی شرایط و بیماری‌ها می‌توانند خطر ابتلا به این کمبود را افزایش دهند، از جمله سوء تغذیه، بی‌اشتهایی، ایدز (HIV)، سوء مصرف الکل و بیماری‌هایی که باعث سوء جذب مواد مغذی در دستگاه گوارش می‌شوند.

ویتامین C

ویتامین C، معروف به ال-اسکوربیک اسید، دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که از آسیب سلولی جلوگیری می‌کند. این ویتامین به مقدار زیادی در سلول‌های پوست ذخیره می‌شود تا از آن‌ها در برابر آسیب‌های محیطی محافظت نماید و در تولید کلاژن نیز نقش دارد. کلاژن پروتئین مهمی است که ۷۵ درصد وزن خشک قسمت درم پوست (لایه‌ی میانی پوست) را تشکیل می‌دهد.

تحقیقات نشان می‌دهد که سطح ویتامین C در پوست پیر یا آسیب‌دیده توسط نور خورشید کمتر است. با توجه به اینکه ویتامین C به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند، عدم دریافت کافی این ویتامین ممکن است به کم‌آبی و خشکی سلول‌های پوست در نواحی مختلف بدن از جمله پاشنه‌ی پا منجر شود.

کمبود ویتامین C ممکن است به بیماری اسکوروی (Scurvy) منجر شود که علائم مختلفی از جمله کبودی، خشکی و پوسته‌پوسته شدن پوست، تاخیر در التیام زخم‌ها، خشکی موها، خونریزی در پوست یا اطراف فولیکول‌های مو را ایجاد می‌کند.

در کشورهای توسعه‌یافته، کمبود ویتامین C به‌ندرت رخ می‌دهد. برای ابتلا به این کمبود، باید حداقل چند هفته تا چند ماه روزانه کمتر از ۱۰ میلی‌گرم ویتامین C دریافت کنید.

منابع غذایی غنی از ویتامین C عبارتند از:

• فلفل دلمه‌ای قرمز و سبز.
•  کیوی.
•  کلم بروکلی.
•  توت‌فرنگی.
•  پرتقال.
•  کلم کیل.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در اکثر موارد، علت ترک پای کودکان و بزرگسالان به طور جدی شناخته نمی‌شود و با استفاده از روش‌های خانگی، بهبود یافتن ممکن است. اگرچه اگر این راهکارها به اندازه کافی مؤثر نباشند یا با مشکلاتی نظیر درد و خونریزی همراه شوند، توصیه می‌شود به منظور درمان ترک پا، به پزشک مراجعه نمایید.

همچنین، اگر به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت مبتلا هستید، پیشنهاد می‌شود که مسائلی چون ترک پاشنه، میخچه و سایر مشکلات مرتبط با پا را جدی بگیرید و در مورد روش‌های درمانی آن‌ها با پزشک مشورت کنید. با توجه به وضعیت شما، پزشک می‌تواند بهترین راه حل برای درمان میخچه، ترک پاشنه و دیگر مسائل مرتبط را پیشنهاد دهد.

کلام پایانی

پوست پا عمدتاً خشک‌تر و کم‌آب‌تر از سایر قسمت‌های بدن است، زیرا غدد چربی در کف پا به میزان زیادی وجود ندارند. به همین دلیل، ممکن است پاشنه‌ی پا به دلیل نقص رطوبت، انعطاف‌پذیری و قابلیت ارتجاع خود را از دست بدهد و به ترک خوردگی بیافتد.

ترک پا اغلب تأثیرش را فقط بر روی لایه‌ی بیرونی پوست می‌گذارد و در اکثر موارد باعث درد نمی‌شود. با این حال، زمانی که به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ می‌کند، ممکن است دردآور شود و یا حتی با خونریزی همراه باشد. در صورت مواجهه با این علائم، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید.