شپش سر؛ از علائم تا درمان‌های خانگی موثر

شپش سر حشرات انگلی هستند که از خون انسان تغذیه می‌کنند و معمولاً روی موهای سر، ابروها و مژه‌ها پیدا می‌شوند. طول شپش سر بالغ تقریباً ۲ تا ۳ میلی‌متر است که معادل اندازه یک دانه کنجد می‌باشد. علائم شپش سر شامل خارش، حس غلغلک یا زخم‌های کوچک روی پوست سر هستند. برای درمان شپش می‌توان از داروهای تجویزی و غیرتجویزی استفاده کرد. اگر به شپش مبتلا شدید، لازم است بدانید که این یک مشکل رایج است و ممکن است برای هر کسی رخ دهد، حتی اگر بهداشت را به‌طور کامل رعایت کنید. در این مقاله از نیوفان، به بررسی علائم و روش‌های درمان فوری شپش سر در خانه می‌پردازیم.

شپش سر چیست؟

شپش (Pediculus humanus capitis) حشره‌ای کوچک، موذی و خزنده است که در موهای سر، بدن انسان و حتی درز لباس‌ها زندگی می‌کند. این حشرات از خون پوست سر تغذیه کرده و تخم‌هایی به نام “نیت” به اندازه دانه کنجد می‌گذارند. تخم‌های شپش به‌طور محکم به موهای نزدیک ریشه و ساقه‌ها چسبیده و در سطح پوست قرار می‌گیرند. آلودگی به شپش سر که به آن “پدیکولوزیس” گفته می‌شود، منجر به خارش پوست سر می‌گردد. این خارش ممکن است باعث زخم شدن پوست سر شود و در صورت بروز عفونت میکروبی، خطر ابتلا به بیماری‌های پوستی مانند زردزخم وجود دارد. برای تشخیص شپش سر یا تخم‌های آن، می‌توانید با استفاده از شانه‌ای با دندانه ریز موهای خود را بررسی کنید.

علائم شپش سر

افرادی که به شپش مبتلا هستند، به‌ویژه در مراحل ابتدایی یا زمانی که آلودگی خفیف است، ممکن است علائمی نداشته باشند. یکی از شایع‌ترین علائم شپش سر، خارش است که معمولاً در نواحی پشت سر، گردن و نزدیکی گوش‌ها بیشتر مشاهده می‌شود، زیرا شپش‌ها تمایل دارند در این مناطق زندگی کنند. این خارش در واقع واکنشی آلرژیک به نیش شپش است و معمولاً ۴ تا ۶ هفته پس از ابتلا به شپش آغاز می‌شود.

سایر علائم شپش سر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

•  احساس غلغلک یا حرکت چیزی در مو
•  تحریک‌پذیری بیش از حد
•  مشکل در خوابیدن (چرا که شپش‌ها معمولاً در شب فعال‌تر هستند و ممکن است خواب را مختل کنند)
•  زخم‌هایی بر اثر خاراندن پوست سر

مهم است بدانید که شپش سر هیچ نوع بیماری‌ای را از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌کند و بنابراین تهدید جدی برای سلامتی به شمار نمی‌آید.

علت ابتلا به شپش سر

باید بدانید که عدم رعایت بهداشت عامل اصلی ابتلا به شپش سر نیست. علت اصلی ابتلا تماس مستقیم با فرد مبتلا است. شپش‌ها نمی‌توانند پرواز کنند یا بپرند، بلکه از طریق خزیدن روی مو و لباس‌ها از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند، به‌ویژه در هنگام تماس مستقیم و نزدیک.

اگر می‌پرسید که چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به شپش هستند، باید گفت که بیشتر کودکان ۳ تا ۱۱ ساله در مقاطع پیش‌دبستانی و دبستان، به همراه خانواده‌ها و معلمان این گروه‌های سنی، بیشتر از سایرین به شپش سر مبتلا می‌شوند.

راه‌های انتقال شپش سر

یکی از اصلی‌ترین راه‌های انتقال شپش سر، تماس مستقیم و نزدیک سر به سر با فردی است که قبلاً به این بیماری مبتلا بوده است. این نوع تماس بیشتر در کودکانی که در مکان‌هایی مانند مهدکودک یا مدرسه بازی می‌کنند، رایج است. مجدداً تأکید می‌کنیم که ابتلا به شپش سر هیچ ارتباطی با تمیزی محیط یا خود فرد ندارد.

اگرچه نادر است، اما شپش سر ممکن است از طریق موارد زیر نیز منتقل شود:

•  استفاده از لباس‌هایی مانند کلاه، روسری، مانتو، لباس ورزشی یا روبان مو که قبلاً توسط فرد آلوده پوشیده شده است.
•  به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند شانه، برس یا حوله‌های آلوده.
•  دراز کشیدن روی تخت، کاناپه، بالش، فرش یا عروسکی که اخیراً با فرد آلوده در تماس بوده است.

ابتلا به شپش از طریق کلاه‌گیس بسیار بعید است، به ویژه اگر در ۴۸ ساعت گذشته فرد مبتلا از آن استفاده نکرده باشد. شپش سر می‌تواند چندین ساعت زیر آب زنده بماند، اما بعید است که در استخرها منتقل شود.

جالب است بدانید که پرندگان و حیوانات خانگی شپش سر نمی‌گیرند و نمی‌توانند آن را منتقل کنند.

بهترین روش تشخیص شپش سر

تشخیص اشتباه آلودگی به شپش سر رایج است، چرا که اغلب تفاوت بین شپش و شوره سر قابل تشخیص نیست. به همین دلیل، بهتر است برای تشخیص دقیق‌تر از یک متخصص پوست و مو کمک بگیرید.

بهترین روش برای تشخیص آلودگی به شپش سر، پیدا کردن پوره زنده (شپش نابالغ) یا شپش بالغ روی مو و پوست سر است. تشخیص این مشکل معمولاً با معاینه چشمی انجام می‌شود. اگر به‌دقت موهای سر خود یا فرزندتان را بررسی کنید، ممکن است تکه‌های کوچک سفید که به ساقه مو چسبیده‌اند، مشاهده کنید؛ این‌ها تخم‌های شپش هستند. نیت یا تخم شپش مشابه شوره سر است و به راحتی با برس زدن یا تکان دادن موها جدا نمی‌شود. از آن‌جایی که شپش‌های بالغ سرعت حرکت زیادی دارند، ممکن است شناسایی آن‌ها سخت باشد.

اگر به شپش سر مشکوک هستید، بهترین روش برای تشخیص استفاده از شانه دندانه ریز یا شانه مخصوص شپش است. با استفاده از این شانه، موها را به‌آرامی برای پیدا کردن شپش‌ها بررسی کنید.

طول عمر شپش سر چقدر است؟

شپش ماده بالغ معمولاً از شپش نر بزرگ‌تر است و می‌تواند روزانه حدود ۶ تخم بگذارد. تخم‌های شپش (نیت) فقط زمانی از آن‌ها خارج می‌شوند که در نزدیکی پوست سر باشند؛ اگر تخم‌ها از این نواحی دورتر باشند، معمولاً در کمتر از یک هفته می‌میرند.

به‌طور میانگین، یک تخم شپش بین ۶ تا ۹ روز طول می‌کشد تا به پوره (شپش نابالغ) تبدیل شود. پوره‌ها مشابه شپش‌های بالغ هستند، اما از نظر اندازه بسیار کوچکتر و به اندازه یک سر سوزن می‌باشند.

پوره‌ها طی حدود ۷ روز به شپش بالغ تبدیل می‌شوند.

شپش سر عمدتاً از طریق تماس مستقیم با موهای فرد آلوده منتقل می‌شود و فقط با خزیدن حرکت می‌کند. این حشرات نمی‌توانند بپرند یا پرواز کنند. اگر درمان مناسب انجام نشود، شپش می‌تواند تا ۳۰ روز یا بیشتر روی سر انسان زنده بماند.

اگر شپش‌ها روی بدن یا موهای انسان نباشند، در کمتر از دو روز از بین می‌روند زیرا قادر به تغذیه نیستند.

راه‌های درمان شپش سر

کارشناسان بهداشت برای کنترل و درمان شپش سر چند دستورالعمل کلیدی و مهم را پیشنهاد می‌کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

•  به محض مشاهده شپش روی سر یا بدن خود یا فرزندتان، فوراً درمان را آغاز کنید.
•  اگر با فردی که شپش دارد زندگی می‌کنید یا در تماس نزدیک با او هستید، حتماً موهای خود را از نظر آلودگی به شپش بررسی کنید.
•  هر کسی که با فرد مبتلا به شپش در یک بستر یا تخت مشترک است باید به طور هم‌زمان درمان را شروع کند.
•  ابتلا به شپش سر نشان‌دهنده بهداشت ضعیف فردی یا محیطی نیست، بنابراین به‌جای نگرانی در این زمینه، درمان را آغاز کنید. درمان شپش شامل استفاده از شامپوها، لوسیون‌ها یا کرم‌هایی است که شپش را از بین می‌برند. شامپوهای دارویی بدون نسخه معمولاً حاوی مواد فعال مانند پیرترین یا پرمترین هستند.

۱- استفاده از شامپوهای ضدشپش

شامپوهای ضد شپش (پدیکول کش) در انواع بدون نسخه و تجویزی در دسترس هستند. اگر باردار یا در دوران شیردهی هستید، حتماً از پزشک خود بخواهید که محصولی ایمن و مناسب برای شما تجویز کند.

هم محصولات بدون نسخه و هم تجویزی می‌توانند شپش‌های زنده و تخم‌های آنها را از بین ببرند. برای اطمینان از کارایی محصول، دستورالعمل‌های موجود روی بسته‌بندی را به‌دقت مطالعه کنید. اگر شپش‌ها بعد از ۹ تا ۱۰ ساعت حرکت کمی داشته باشند، احتمالاً در حال مرگ هستند.

برای رهایی از این حشرات مزاحم، تنها کافی است که به‌طور منظم و درست از شامپوهای ضد شپش استفاده کنید. مراحل زیر را با دقت دنبال کنید:

• ابتدا دستورالعمل‌های روی شامپو را به دقت مطالعه کنید.
• سپس شامپو را روی پوست سر و تمام موهای خود بمالید. توجه داشته باشید که از این شامپو برای سایر نواحی بدن استفاده نکنید.
•  طبق دستورالعمل، چند دقیقه صبر کنید و سپس موها را به‌خوبی آبکشی کنید.
•  در پایان از یک شانه دندانه‌ریز برای پاکسازی شپش‌های مرده و تخم‌های آنها استفاده کنید.

برای حصول نتیجه بهتر، طبق دستورالعمل، شامپو ضد شپش را به دفعات لازم و به‌طور منظم استفاده کنید. درمان ممکن است تا سه هفته طول بکشد تا به‌طور کامل شپش و تخم‌های آن ریشه‌کن شوند.

۱-۱- شامپو ضدشپش بدون نسخه

اگر به دنبال بهترین شامپوهای ضد شپش بدون نسخه هستید، در اینجا چند نمونه مؤثر را معرفی می‌کنیم:

• شامپو پرمترین ۱٪ که برای نوزادان و کودکان ۲ ماهه به بالا تأیید شده است.
• شامپو حاوی پیپرونیل بوتاکسید و پیرترین که برای کودکان ۲ سال به بالا مناسب است. این شامپو از گل داوودی ساخته شده است، بنابراین اگر به این گیاه حساسیت دارید، از آن استفاده نکنید.
• شامپو حاوی دایمتیکون که فاقد حشره‌کش و بر پایه سیلیکون است. برخی مطالعات نشان داده‌اند که این ترکیب مؤثرتر از محصولات حاوی آپرمترین یا پیرترین است.

توجه داشته باشید که هیچ‌یک از داروها و شامپوهای ضد شپش نباید بیش از مقدار توصیه‌شده استفاده شوند و هرگز نباید آن‌ها را با یکدیگر ترکیب کنید. اگر پس از استفاده از شامپوهای بدون نسخه (OTC) همچنان شپش‌ها را مشاهده کردید، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای قوی‌تر داشته باشید.

۱-۲- شامپو ضدشپش تجویزی

برخی شامپوهای ضدشپش حتماً باید زیرنظر متخصص پوست و مو استفاده شوند.

بنزیل الکل

شامپوی تجویزی لیندان، که به عنوان گاما بنزن هگزاکلراید نیز شناخته می‌شود، برای درمان شپش توسط FDA تأیید شده است. با این حال، آکادمی اطفال آمریکا استفاده از آن را برای کودکان توصیه نمی‌کند، زیرا ممکن است با آسیب به سیستم عصبی مرتبط باشد.

گاما بنزن هگزاکلراید

شامپوی تجویزی لیندان، که به عنوان گاما بنزن هگزاکلراید نیز شناخته می‌شود، برای درمان شپش توسط FDA تأیید شده است. با این حال، آکادمی اطفال آمریکا استفاده از آن را برای کودکان توصیه نمی‌کند، زیرا ممکن است با آسیب به سیستم عصبی مرتبط باشد.

۲- استفاده از لوسیون ضدشپش و سایر داروها

پزشک ممکن است یکی از لوسیون‌های زیر را برای درمان شپش فوری تجویز کند.

ایورمکتین (اسکلایس)

این لوسیون بیشتر شپش‌ها حتی شپش‌هایی که تازه بیرون آمده‌اند را تنها با یک‌بار استفاده از بین می‌برد. پس از استفاده نیازی به شانه‌کردن تخم شپش (نیت) نیست. کودکان ۶ ماه به بالا می‌توانند از این محصول استفاده کنند.

مالاتیون (Ovide)

مالاتیون یک لوسیون بسیار مؤثر است که شپش‌ها و تخم‌های آن‌ها را کاملاً از بین می‌برد. این لوسیون ضد شپش برای استفاده در کودکان ۶ ساله و بالاتر تأیید شده است. اگر پس از ۷ تا ۹ روز همچنان شپش یا تخم‌های آن مشاهده کردید، لازم است درمان را مجدداً شروع کنید.

نکته‌ی مهم در مورد مالاتیون این است که این محصول قابل اشتعال است. بنابراین، هنگام استفاده از آن باید از کشیدن سیگار و قرار گرفتن در نزدیکی منابع حرارتی مانند سشوار، اتوی فر، فندک، شومینه، بخاری و اجاق گاز خودداری کنید، زیرا استفاده همزمان با این منابع می‌تواند موجب آتش‌سوزی شود.

اسپینوساد (ناتروبا)

اسپینوساد به‌طور معمول به‌عنوان یک درمان مؤثر و قطعی برای شپش سر شناخته می‌شود. معمولاً تنها یک بار استفاده از این دارو کافی است تا تمامی تخم‌ها و شپش‌های زنده موجود در موهای سر از بین بروند. اسپینوساد برای کودکان ۶ ماهه و بالاتر دارویی ایمن جهت درمان رشک است.

قرص ایورمکتین

شپش‌ها و تخم‌های آن‌ها به موها چسبیده و به‌سختی از آن‌ها جدا می‌شوند، مگر اینکه از شانه ضدشپش دندانه ریز برای آزاد کردن آن‌ها استفاده کنید. شانه ضدشپش یک ابزار کاربردی است که برای از بین بردن شپش‌ها و تخم‌هایشان از روی پوست سر طراحی شده است. پس از استفاده از شانه ضدشپش، بهتر است آن را به مدت ۱۰ دقیقه در آب داغ قرار دهید.

۳- استفاده از شانه ضدشپش

شپش‌ها و تخم‌های آن‌ها به موها چسبیده و به‌سختی از آن‌ها جدا می‌شوند، مگر اینکه از شانه ضدشپش دندانه ریز برای آزاد کردن آن‌ها استفاده کنید. شانه ضدشپش یک ابزار کاربردی است که برای از بین بردن شپش‌ها و تخم‌هایشان از روی پوست سر طراحی شده است. پس از استفاده از شانه ضدشپش، بهتر است آن را به مدت ۱۰ دقیقه در آب داغ قرار دهید.

۴- درمان خانگی شپش سر

شواهد علمی محدودی وجود دارند که اثربخشی درمان‌های خانگی برای شپش سر را تأیید کنند. تنها درمان‌های توصیه‌شده برای مقابله با این مشکل، شامپوها، لوسیون‌ها یا کرم‌های دارویی بدون نسخه هستند. اگر درمان‌های بدون نسخه مؤثر واقع نشدند، بهتر است به یک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. با این حال، در این بخش به چند درمان خانگی برای شپش که گاهی امتحان می‌شوند، اشاره کرده‌ایم.

شانه‌زدن مرطوب

موهای خود را به‌طور کامل خیس کنید. سپس با استفاده از یک شانه دندانه ریز، شپش‌های زنده و تخم‌های آن‌ها را از بین ببرید. این روند را باید به مدت حداقل سه هفته به‌طور مداوم تکرار کنید.

روغن‌های گیاهی

برخی از روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن درخت چای و روغن بادیان ممکن است با مسدود کردن راه تنفسی شپش‌ها، آن‌ها را خفه کنند. با این حال، اثربخشی این روش به‌طور دقیق مشخص نیست و همچنین ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک در برخی افراد شود.

عوامل خفه‌کننده

یک روش درمانی برای شپش، استفاده از مقدار زیادی ماده چرب بر روی پوست سر و پوشاندن آن با کلاه به مدت ۸ تا ۱۰ ساعت است. این کار با محدود کردن جریان هوا، باعث خفگی و از بین رفتن شپش‌ها می‌شود. از موادی مانند وازلین، کره یا سس مایونز می‌توان برای این درمان استفاده کرد. با این حال، باید توجه داشته باشید که این روش‌ها ممکن است چندان مؤثر نباشند و نتایج خوبی نداشته باشند.

سرکه سیب

سرکه سیب می‌تواند به‌عنوان یک دافع حشرات عمل کند. برای افزایش اثربخشی آن، می‌توانید آن را با روغن‌های گیاهی مانند روغن درخت چای، روغن پوست لیمو یا روغن پوست پرتقال ترکیب کنید. این مخلوط را به مدت ۳۰ دقیقه روی موهای خود بگذارید و سپس آبکشی کنید.

اسپند

یکی دیگر از روش‌های خانگی برای درمان شپش استفاده از اسپند است. برای این کار، یک قاشق غذاخوری اسپند خشک را خوب آسیاب کنید و آن را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در یک لیوان آب بجوشانید. اگر موهای بلندی دارید، مقدار اسپند و آب را دو یا سه برابر کنید. سپس محلول به‌دست‌آمده را به مدت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه روی موهای فرد آلوده بگذارید و در نهایت موها را با آب گرم بشویید.

نکات مهم هنگام استفاده از درمان شپش سر

هنگام استفاده از درمان‌های ضدشپش، به نکات زیر توجه کنید:

1. همیشه دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی محصول را به دقت مطالعه کرده و مطابق با آن عمل کنید.
2. از شانه دندانه ریز یا شانه مخصوص شپش همراه با داروی ضدشپش استفاده کنید (برخی محصولات تجویزی ممکن است نیاز به شانه‌کردن نداشته باشند).
3. اگر از شامپوی ضدشپش استفاده می‌کنید، آن را در حمام و در حالی که لباس پوشیده‌اید، به کار ببرید. از استفاده آن هنگام دوش گرفتن خودداری کنید، زیرا داروهای ضدشپش نباید با پوست بدن تماس مستقیم داشته باشند.
4. شایع‌ترین عارضه جانبی داروهای ضدشپش، تحریک پوست است که ممکن است موجب سوزش موقت شود.

شپش سر چه عوارضی دارد؟

شپش سر مانند سایر انواع آلودگی‌ها می‌تواند منجر به بروز برخی عوارض شود. در این بخش، به بررسی عوارض ناشی از شپش سر خواهیم پرداخت.

خارش

علائم اصلی شپش شامل خارش شدید پوست سر است که به دلیل واکنش آلرژیک به نیش حشرات ایجاد می‌شود.

عفونت ثانویه

خاراندن پوست سر ممکن است باعث خراشیدگی آن شود. این زخم‌ها می‌توانند منجر به عفونت‌های باکتریایی ثانویه مانند زردزخم یا پیودرما شوند. علائم عفونت شامل قرمزی، تورم و درد در پوست یا حساسیت غدد لنفاوی در ناحیه گردن است.

درماتیت

یک آلودگی شدید می‌تواند منجر به لکه‌های قرمز، پوسته‌پوسته همراه با احساس خارش شدید شود.

زخم

خاراندن پوست سر می‌تواند منجر به زخم یا خراش بر روی آن شود. در حالی که شپش سر میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا را منتقل نمی‌کند، شپش بدن قادر است بیماری‌هایی همچون تب سنگر (تب خندق)، تب عودکننده (تب بازگشتی) و تیفوس همه‌گیر را به انسان منتقل کند. شپش سر به‌راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود و این انتقال معمولاً از طریق تماس مستقیم سر به سر یا استفاده از وسایل شخصی مشترک مانند کلاه، روسری، برس، شانه، لوازم جانبی مو، هدفون، بالش و حوله انجام می‌شود.

پیشگیری از ابتلا به شپش سر

برای کمک به کنترل شیوع و پیشگیری از ابتلا به شپش سر، بهتر است اقدامات زیر را رعایت کنید:

•  از تماس سر به سر (مو به مو) هنگام بازی و سایر فعالیت‌های مشترک در مکان‌هایی مانند خانه، مهدکودک، مدرسه، ورزشگاه، زمین بازی، مهمانی‌های خواب یا کمپ خودداری کنید.
•  از استفاده مشترک از لباس‌هایی مانند کلاه، روسری، مانتو، لباس‌های ورزشی، روبان مو یا کت خودداری کنید.
•  هرگز از شانه، برس یا حوله مشترک استفاده نکنید.
•  شانه و برس‌هایی که توسط فرد مبتلا استفاده شده‌اند را با خیساندن آن‌ها در آب داغ (حداقل ۶۰ درجه سانتی‌گراد) به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه ضدعفونی کنید.
•  از دراز کشیدن روی تخت، کاناپه، بالش، فرش یا حیوانات عروسکی که اخیراً با فرد آلوده در تماس بوده‌اند، خودداری کنید.
•  لباس‌ها، حوله‌ها، ملحفه‌ها و سایر مواردی که در دو روز گذشته توسط فرد مبتلا به شپش استفاده شده‌اند را در ماشین لباسشویی با آب داغ (حداقل ۶۰ درجه سانتی‌گراد) بشویید و خشک کنید. اگر امکان شست‌وشو با آب داغ ندارید، آنها را در یک کیسه پلاستیکی ریخته و محکم ببندید و به مدت دو هفته نگه دارید. شپش‌ها و لاروهای آنها بیش از این مدت بدون تغذیه زنده نمی‌مانند.
•  کف و مبلمان را به‌دقت جاروبرقی بکشید، مخصوصاً در مناطقی که فرد مبتلا نشسته یا دراز کشیده است.

برای کمک به کنترل شیوع شپش سر در جامعه (مدرسه یا کمپ)، به کودکان بیاموزید که از فعالیت‌هایی که ممکن است باعث گسترش شپش سر شوند، اجتناب کنند. به آنها یاد دهید:

•  از تماس مو به مو و نزدیک شدن به دوستان خود در حین بازی خودداری کنند.
•  از پوشاک مشترک مانند کلاه، روسری، روبان مو، مانتو یا لباس ورزشی استفاده نکنند.
•  از شانه، برس یا حوله شخصی دیگری استفاده نکنند.

سخن پایانی

برای کمک به کنترل شیوع و پیشگیری از ابتلا به شپش سر، بهتر است اقدامات زیر را رعایت کنید:

1. از تماس سر به سر (مو به مو) هنگام بازی و سایر فعالیت‌های مشترک در مکان‌هایی مانند خانه، مهدکودک، مدرسه، ورزشگاه، زمین بازی، مهمانی‌های خواب یا کمپ خودداری کنید.
2. از استفاده مشترک از لباس‌هایی مانند کلاه، روسری، مانتو، لباس‌های ورزشی، روبان مو یا کت خودداری کنید.
3. هرگز از شانه، برس یا حوله مشترک استفاده نکنید.
4. شانه و برس‌هایی که توسط فرد مبتلا استفاده شده‌اند را با خیساندن آن‌ها در آب داغ (حداقل ۶۰ درجه سانتی‌گراد) به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه ضدعفونی کنید.
5. از دراز کشیدن روی تخت، کاناپه، بالش، فرش یا حیوانات عروسکی که اخیراً با فرد آلوده در تماس بوده‌اند، خودداری کنید.
6. لباس‌ها، حوله‌ها، ملحفه‌ها و سایر مواردی که در دو روز گذشته توسط فرد مبتلا به شپش استفاده شده‌اند را در ماشین لباسشویی با آب داغ (حداقل ۶۰ درجه سانتی‌گراد) بشویید و خشک کنید. اگر امکان شست‌وشو با آب داغ ندارید، آنها را در یک کیسه پلاستیکی ریخته و محکم ببندید و به مدت دو هفته نگه دارید. شپش‌ها و لاروهای آنها بیش از این مدت بدون تغذیه زنده نمی‌مانند.
7. کف و مبلمان را به‌دقت جاروبرقی بکشید، مخصوصاً در مناطقی که فرد مبتلا نشسته یا دراز کشیده است.

برای کمک به کنترل شیوع شپش سر در جامعه (مدرسه یا کمپ)، به کودکان بیاموزید که از فعالیت‌هایی که ممکن است باعث گسترش شپش سر شوند، اجتناب کنند. به آنها یاد دهید:

•  از تماس مو به مو و نزدیک شدن به دوستان خود در حین بازی خودداری کنند.
•  از پوشاک مشترک مانند کلاه، روسری، روبان مو، مانتو یا لباس ورزشی استفاده نکنند.
•  از شانه، برس یا حوله شخصی دیگری استفاده نکنند.

منابع: webmd، cdc، clevelandclinic