میوم رحمی: همه چیز درباره این تومور خوش‌خیم رحم

میوم رحم که به‌طور عمومی به نام فیبروم رحم شناخته می‌شود، توده‌ای عضلانی با منبع بافت عضلانی رحم است. این توده‌های فیبروم معمولاً گرد و سفت بوده و به اشکال مختلف در رحم تشکیل می‌شوند. برخی از آن‌ها به‌صورت تکی و برخی دیگر به شکل خوشه‌ای در رحم ظاهر می‌شوند.

اندازه این میوم‌ها نیز متنوع است؛ از قطر حدود یک میلی‌متر تا اندازه‌ای که ممکن است به ۲۰ سانتی‌متر برسد. تقریباً ۹۵ درصد از فیبروم‌ها خوش‌خیم هستند و وقوع فیبروم‌های بدخیم بسیار نادر است. با این حال، به‌دلیل مشکلاتی که میوم رحم ممکن است برای زنان به وجود آورد، ضروری است که این فیبروم‌ها تحت نظر پزشک درمان شوند. در ادامه این مطلب از نیوفان، به بررسی خطرات میوم رحم و روش‌های درمان آن خواهیم پرداخت.

نکات تغذیه میوم رحم

تغذیه همواره تأثیر زیادی در کنترل بیماری‌های مختلف دارد؛ بنابراین اگر فیبروم دارید، بهتر است یک رژیم غذایی مناسب برای خود انتخاب کنید تا از رشد بیشتر آن جلوگیری نمایید. به‌طور کلی، مصرف سبزیجات تازه و پخته، میوه‌های تازه، حبوبات و ماهی می‌تواند گزینه‌های خوبی برای رژیم غذایی شما باشد. مصرف منظم این مواد غذایی در کنترل تعداد فیبروم‌ها تأثیر زیادی دارد. به‌طور کلی، مواد غذایی که در ادامه بررسی می‌کنیم می‌توانند در مراحل درمانی فیبروم مؤثر واقع شوند.

فیبر

غذاهای سرشار از فیبر می‌توانند به تنظیم هورمون‌ها و در نتیجه کاهش رشد فیبروم‌ها کمک کنند. برخی از این مواد غذایی شامل موارد زیر است:

•  سبزیجات پخته و خام
•  میوه‌های تازه، پخته و خشک
•  نان سبوس‌دار و ماکارونی
•  سبزیجات چلیپایی (مانند کلم بروکلی)
•  جو دوسر
• عدس
•  جو
•  لوبیا

ویتامین D

بدن شما می‌تواند به‌طور طبیعی و با قرار گرفتن در معرض نور خورشید، ویتامین D تولید کند. اما ممکن است دچار کمبود این ویتامین باشید. در این صورت، می‌توانید از مواد غذایی زیر برای تأمین ویتامین D مورد نیاز بدنتان استفاده کنید:

•  زرده تخم‌مرغ
•  شیر غنی‌شده، پنیر و سایر محصولات لبنی
• غلات غنی‌شده
•  ماهی‌های چرب مانند سالمون، تن و ماهی‌های دیگر

لبنیات

اگر فیبروم دارید، ماست و پنیر را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید. چون سرشار از کلسیم، فسفر و منیزم هستند و می‌توانند نقش موثری در کاهش رشد فیبروم‌ها داشته باشند.

چای سبز

چای سبز آنتی‌اکسیدان دارد و با کاهش التهاب و سطوح بالای استروژن به کند کردن سرعت رشد فیبروم‌ها کمک می‌کند.

علائم میوم رحم

در بسیاری از موارد، فیبروم یا میوم رحم هیچ نشانه‌ای ندارد؛ اما در برخی موارد ممکن است علائمی بروز کند که شامل موارد زیر است:

• احساس درد و ناراحتی در ناحیه لگن: فرد ممکن است در ناحیه شکم و لگن احساس سنگینی، درد یا ناراحتی کند. همچنین، ممکن است خونریزی و ترشحات واژینال را تجربه کند.
• خونریزی شدید: در صورت وجود کم‌خونی، فرد ممکن است خونریزی شدید داشته باشد که می‌تواند منجر به خستگی و ضعف شود. همچنین، ممکن است در حین مقاربت جنسی درد زیادی احساس کند.
• تکرر ادرار: میوم رحم می‌تواند باعث تکرر ادرار و مشکلات در دفع آن شود. از آنجایی که رحم در مجاورت مثانه قرار دارد، رشد توده می‌تواند منجر به افزایش دفعات دفع ادرار شود و گاهی اوقات ممکن است باعث قطع جریان ادرار و احتباس ادراری شود.
• قاعدگی‌های شدید: میوم‌ها می‌توانند چرخه قاعدگی را تحت تأثیر قرار دهند و موجب طولانی‌تر و سنگین‌تر شدن دوره قاعدگی شوند.
• درد در پاها و کمر و احساس خستگی: فرد ممکن است درد زیادی در پاها و ناحیه کمر احساس کند و خستگی عمومی را تجربه کند.
• مشکلات بارداری: ممکن است میوم‌ها بر بارداری تأثیر بگذارند.
• بزرگی شکم و یبوست: ممکن است فرد دچار بزرگ شدن شکم و مشکلات یبوست شود.

درمان میوم رحم

برای درمان میوم رحم، روش‌های مختلفی وجود دارد. انتخاب نوع درمان به شرایط فرد بیمار بستگی دارد و باید توسط پزشک متخصص تجویز شود. در مواردی که میوم‌ها هیچ علامتی ندارند، معمولاً نیازی به درمان نیست و به ندرت پیش می‌آید که این میوم‌ها بدخیم شوند. همچنین، رشد آن‌ها معمولاً آهسته است و پس از یائسگی، با کاهش سطح هورمون‌های تخمدانی، کوچک می‌شوند. اما در شرایط دیگر، پزشک ممکن است به یکی از روش‌های زیر برای درمان بیمار اقدام کند:

داروئی

داروها قادر به از بین بردن میوم‌ها نیستند، اما می‌توانند علائم دردناک و شدید ناشی از آن‌ها را به‌طور قابل توجهی کاهش دهند. قرص‌ها و آمپول‌های ضدبارداری می‌توانند هم خونریزی در دوره قاعدگی را کاهش دهند و هم گرفتگی‌های رحمی را تسکین دهند. همچنین، آیودی‌های پروژسترونی نیز می‌توانند میزان خونریزی را کاهش دهند. در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی مانند دانازول، کابرگولین و یولی‌پریستال‌استات را برای کاهش اندازه میوم‌ها تجویز کند. همچنین، آمپول‌های دیفرلین یا دکاپیتل نیز می‌توانند به کوچک شدن میوم‌ها کمک کنند. با این حال، باید توجه داشت که این داروها عوارض جانبی زیادی دارند و ممکن است به مرور زمان باعث پوکی استخوان شوند؛ بنابراین، مصرف آن‌ها نباید بیشتر از ۶ ماه ادامه یابد.

هیسترکتومی

هیسترکتومی (خارج کردن رحم) یکی از روش‌های درمانی است که پزشکان برای درمان قطعی مشکلات ناشی از فیبروم تجویز می‌کنند. این روش معمولاً زمانی به کار گرفته می‌شود که سایر روش‌های درمانی مؤثر نبوده‌اند. لازم به ذکر است که با انجام این عمل، فرد دیگر قادر به بارداری نخواهد بود.

آمبولیزاسیون عروق رحمی

در این روش، پزشک یک لوله باریک را به رگی در پا وارد کرده و آن را به عروق مرتبط با رحم هدایت می‌کند. سپس با استفاده از مهره‌های ظریف پلاستیکی، خونرسانی به فیبروم‌ها مسدود می‌شود. در نتیجه، فیبروم‌ها به تدریج به دلیل عدم خونرسانی از بین می‌روند. با این حال، افرادی که قصد بارداری در آینده را دارند، نباید از این روش استفاده کنند.

میومکتومی هیستروسکوپی

اگر میوم‌ها درون رحم قرار داشته باشند، معمولاً پزشک از این روش برای درمان بیمار استفاده می‌کند. در این حالت، هیچ برشی در ناحیه شکم ایجاد نمی‌شود و تمام مراحل درمان به‌صورت واژینال انجام می‌گیرد. جراح از این طریق به میوم‌ها دسترسی پیدا کرده و آن‌ها را حذف می‌کند. هیستروسکوپی به عنوان یک روش ساده و مؤثر برای درمان فیبروم‌ها شناخته می‌شود. پیش از این، بیماران به دلیل عوارض ناشی از فیبروم، مانند خونریزی‌های شدید، مجبور به انجام جراحی‌های سنگین‌تری بودند که این موضوع شانس بارداری آن‌ها را کاهش می‌داد. اما با استفاده از این روش، دوران بهبودی بسیار کوتاه‌تر شده و درد و خونریزی ناشی از آن نیز به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.

میومکتومی با باز کردن شکم

در این روش، پزشک فیبروم‌ها را از طریق جراحی حذف می‌کند. معمولاً با افزایش تعداد و اندازه فیبروم‌ها و عمیق‌تر شدن آن‌ها، پزشک تصمیم به باز کردن شکم می‌گیرد تا بتواند فیبروم‌ها را به طور مؤثر از بین ببرد. این روش زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بیمار قصد بارداری داشته باشد.

لاپاروسکوپی

در این روش، پزشک با ایجاد برش‌های کوچک روی شکم، بدون نیاز به باز کردن کامل آن، فیبروم‌ها را خارج می‌کند. جراح دوربین‌های کوچکی را به یکی از ابزارها متصل می‌کند و ناحیه شکم را بر روی مانیتور مشاهده می‌نماید. سپس با استفاده از ابزاری مشابه چرخ گوشت، فیبروم‌ها را خرد کرده و آن‌ها را خارج می‌کند. این روش نسبت به جراحی میوم رحم دوران ریکاوری کوتاه‌تری دارد و بسیار ساده‌تر است.

عوارض میوم رحم

فیبروم‌ها عموماً سرطانی نمی‌شوند، اما ممکن است مشکلات جدی برای بدن به وجود آورند. برخی از این مشکلات عبارتند از:

• کم‌خونی شدید: افرادی که فیبروم دارند، معمولا خونریزی‌های شدیدی را تجربه می‌کنند. این مسئله می‌تواند باعث ضعف و خستگی و کم‌خونی‌های شدید شود. این کم‌خونی حتی می‌تواند عوارض قلبی و عروقی مختلفی برای بدن ایجاد کند.
• احتمال سقط جنین: میوم رحم ممکن است در نزدیکی دهانه رحم قرار بگیرد و راه خروج نوزاد را مسدود نماید. درنتیجه ممکن است احتمال سقط جنین بالا رود.
• ناباروری: رشد میوم‌ها ممکن است باعث بسته شدن دهانه رحم و لوله‌های آن شود و خطر ناباروری را بیشتر کند.

نتیجه‌گیری

در این مطلب به‌طور جامع درباره میوم رحم صحبت کردیم و علائم آن را بررسی کردیم و نکات تغذیه‌ای مرتبط با آن را نیز مطرح کردیم. به‌طور کلی، نمی‌توان به‌طور قطع از ابتلا به فیبروم رحمی جلوگیری کرد و هر فردی ممکن است با این مشکل مواجه شود. اما می‌توانید تحت نظر پزشک باشید تا در صورت بروز، با روش‌های ساده آن را کنترل کرده و از رشد آن جلوگیری کنید. همچنین با رعایت یک رژیم غذایی مناسب و انجام ورزش منظم، می‌توان تا حد زیادی از ایجاد فیبروم پیشگیری کرد.

منبع :clevelandclinic

 سوالات متداول

۱. کدام مواد غذایی برای میوم رحم مضر هستند؟
موادی نظیر قند و کربوهیدرات‌ها، نوشیدنی‌های الکلی، فیتواستروژن‌ها و فست‌فودها به عنوان مواد غذایی مضر برای میوم رحم شناخته می‌شوند.

۲. علت میوم رحم چیست؟
تولید هورمون‌های استروژن و پروژسترون در رحم می‌تواند عامل مهمی در تحریک رشد فیبروم‌ها باشد. افرادی که در خانواده‌شان سابقه ابتلا به این بیماری وجود دارد، به ویژه کسانی که مادر یا خواهرشان به میوم رحم مبتلا هستند، احتمال بیشتری برای تجربه این مشکل دارند.

۳. آیا میوم رحم خطرناک است؟
به طور کلی، میوم رحم معمولاً خطرناک یا کشنده نیست و در مراحل اولیه به درمان‌های پیچیده یا دردناک نیاز ندارد. اما در برخی موارد، میوم می‌تواند باعث خونریزی، درد، خستگی و کم‌خونی شود، بنابراین این افراد باید از همان ابتدا تحت نظر پزشک قرار گیرند.