زمان مناسب برای جابجایی گیاهان

تعویض گلدان گیاهان آپارتمانی برخی فواید ارزشمند را به همراه دارد، اما از میان این فواید، جا‌به‌جایی گیاه یکی از اصلی‌ترین موارد است که به رشد سالم گیاهان کمک می‌کند. وقتی گلدان گیاه تعویض شود، این اقدام باعث فراهم شدن فضای بیشتری برای گیاه می‌شود. در غیر این صورت، گیاهان ممکن است در محیط محدود خود دچار مشکلاتی مانند خفه‌گی شده و جذب مواد مغذی و آب به نحو کافی برای رشد بهینه مورد دشواری قرار گیرد.

تغییر محل گیاه و تعویض گلدان نه تنها باعث می‌شود که گیاه در خاک جدیدی با غنی‌ترین مواد معدنی رشد کند، بلکه این فرصت را نیز فراهم می‌کند که در هنگام این فرایند، ریشه‌های گیاهان را بررسی کرده و بخش‌های مریض یا آسیب‌دیده را از بین ببرید. به عبارت دیگر، اگر اتفاقی باعث آبیاری اضافی و ناقص گیاه شده و ریشه‌ها به پوسیدگی دچار شده باشند، این فرآیند می‌تواند از مرگ گیاه جلوگیری کرده و به بهبود وضعیت آن کمک کند.

بنابراین، اگر به دنبال داشتن باغچه یا گلخانه‌ای پر از گیاهان سالم و زیبا هستید، جا‌به‌جایی گیاه یک اقدام ضروری به حساب می‌آید. اما برای حاصل‌آوردن بهترین نتیجه و کاهش استرس گیاه، مهم است که این کار را در زمان مناسب انجام داده و زمان انتقال گیاه ممکن است بر اساس نوع گیاه و شرایط زیستی آن متفاوت باشد.

چه زمانی باید گیاهان را جا‌به‌جا کرد؟

توجه داشته باشید که تدریجی افزایش اندازه گلدان‌ها امری حیاتی است. گلدان‌های بزرگتر به طور طبیعی حاوی حجم آب بیشتری هستند که ممکن است باعث پوسیدگی ریشه گیاه شوند. برای تأمین مواد مغذی جدید و بهبود ساختار خاک، از خاک تازه گلدان بهره‌برداری کنید. هنگام جا‌به‌جایی ریشه‌ها، با دقت این کار را انجام دهید تا به گیاه آسیبی وارد نشود. با این اقدام، استرس و شوک به گیاه انتقال نمی‌یابد.

۵ علامت که نشان می‌دهد باید گلدان گیاه را عوض کنید

چند نشانه وجود دارد که در صورت مشاهده، باید اقدام به جا‌به‌جایی گیاهان آپارتمانی کنید.

• ریشه‌های قابل مشاهده:
  یکی از راه‌های ساده برای ارزیابی نیاز به گلدان جدید گیاهان، بررسی ریشه‌هاست. ریشه‌ها ممکن است از سوراخ‌های گلدان خارج شده و یا در سطح خاک حلقه بزنند، به خصوص در گیاهانی مانند فیکوس.
• خاک خشک:
  اگر خاک گیاه به سرعت از قبل خشک شود و آب به راحتی از گلدان عبور کند، این نشانه می‌دهد که خاک فشرده شده و ریشه‌ها متراکم شده‌اند که ممکن است نیاز به جا‌به‌جایی داشته باشد.
• گلدان‌های شکسته:
  گیاهان با ریشه‌های غده‌ای یا ساقه‌های زیرزمینی مانند سانسوریا یا زاموفیلیا ممکن است فشاری بر گلدان‌ها وارد کنند و آنها را تغییر شکل دهند یا حتی بشکنند.
• گیاهان سنگین:
  اگر گیاه بسیار بزرگ برای گلدانش باشد، احتمال واژگونی گلدان زیاد است، به خصوص گیاهانی که از یک دانه یا شاخه به درختچه تبدیل شده و سنگین شده‌اند، مانند گل‌ یشم.
• توقف رشد:
  اگر رشد گیاه به صورت آهسته‌تر از حالت معمول است، این ممکن است نشانه باشد که گیاه به فضای بیشتری برای رشد نیاز دارد و این موقعیت نیاز به جا‌به‌جایی را ایجاد می‌کند.

بهترین زمان جا‌به‌جایی گیاهان آپارتمانی

بهترین زمان برای تغییر گلدان گیاهان در فصل بهار و تابستان است، زیرا در این دوره‌ها روز‌ها به طور طبیعی طولانی‌تر می‌شوند و فعالیت رشد گیاه بیشتر می‌گردد. تغییر گلدان در فصل‌های سرد زمستان ممکن است به گیاهان شوک وارد کند و به ریشه‌ها آسیب برساند. انجام این فعالیت در اوایل بهار، به گیاه اجازه می‌دهد تا از خاک تازه بهره‌مند شود و باعث بهبود رشد و توسعه آن گردد.

کدام گیاهان به تعویض گلدان نیاز دارند؟

برخی از گیاهان گرمسیری همچون فیلودندرون و گیاهان عنکبوتی، با دریافت نور کافی، به سرعت رشد می‌کنند و ریشه‌های آن‌ها سریع‌تر از سایر گیاهان توسعه می‌یابند. در صورتی که این گیاهان به مقدار زیادی نور بیافتند، ممکن است نیاز به جا‌به‌جایی آنها در هر سال باشد. گونه‌های دیگری نیز مانند برگ انجیری‌ها و نخل‌های زینتی دارای رشد سریع هستند و سالانه بیش از ۳۰ سانتی‌متر افزایش می‌یابند. برای این گیاهان، مناسب است هر ۱۲ تا ۱۸ ماه یکبار آنها را به گلدانی بزرگ‌تر انتقال دهید. همچنین، بسیاری از انواع سرخس‌ها نیز به سرعت رشد می‌کنند و نیاز به گلدان‌های بزرگ‌تر دارند.

کدام گیاهان کمتر به جا‌به‌جایی نیاز دارند؟

کاکتوس‌ها و ساکولنت‌ها هر سال به تغییر گلدان نیاز ندارند؛ می‌توانید هر دو تا سه سال گلدان این گیاهان را تعویض کنید. برخی از انواع گیاه سانسوریا به دلیل انعطاف‌پذیری زیاد، مناسب است که هر دو تا سه سال یکبار گلدان آنها را جایگزین کنید. همچنین، زاموفیلیا نیز می‌تواند کمتر از سایر گیاهان به جا‌به‌جایی نیاز داشته باشد. این گیاهان تقریباً رشد کندی دارند و می‌توانند چندین سال در یک گلدان باقی بمانند.

کلام آخر

علاوه بر جابه‌جایی گیاه، مراحل مهم دیگری نیز برای حمایت از شکوفایی و رشد آن‌ها وجود دارد. این مراحل شامل آبیاری صحیح، محافظت در برابر گرما و سرما، و مقابله با آفات گیاهان می‌شود. همچنین، قبل از تعویض گلدان، مناسب است ریشه گیاه را بررسی کرده و بخش‌هایی که آفت زده‌اند یا بیمار هستند را جدا کنید.