لک‌های قهوه‌ای صورت: علل و خطرات

به غیر از اصل قومی یا پوستی که داریم، اغلب با لکه‌های قهوه‌ای یا تیره روی صورتمان روبرو می‌شویم. این لکه‌ها ممکن است تأثیر منفی بر زیبایی ما داشته باشند و معمولاً مورد پسند قرار نمی‌گیرند، بنابراین برای مقابله با این مشکل، باید علت ایجاد این لکه‌های قهوه‌ای را بشناسیم. در این مقاله، با دلیل ایجاد این نقاط تیره روی پوست آشنا می‌شوید و راه‌های درمان آن را خواهید دید.

منظور از لکه‌های قهوه‌ای روی صورت چیست؟

گاهی اوقات، لکه‌های تیره یا قهوه‌ای رنگ بر روی پوست صورت یا بخش‌هایی از دست و پا ظاهر می‌شوند. این لکه‌ها ممکن است در هر زمانی ظاهر شوند، اما بیشتر در میان‌سالی این لکه‌ها را مشاهده می‌کنید. این نقاط تیره رنگ روی پوست به ویژه در مناطقی که به نور خورشید معرض هستند، ایجاد می‌شوند.

لکه‌های قهوه‌ای بر روی صورت و سایر بخش‌های بدن نیز با نام‌های لکه‌های پیری، هایپرپیگمانتاسیون، لکه‌های خورشیدی یا لکه‌های کبدی شناخته می‌شوند. رنگ این لکه‌ها ممکن است از قهوه‌ای روشن تا تیره یا حتی سیاه متغیر باشد و غالباً شکل بیضی دارند.

لکه‌های تیره کجا ظاهر می‌شوند؟

لکه‌های قهوه‌ای یا تیره به طور کلی بی‌ضرر هستند، اما در برخی مواقع ممکن است نشانه‌های سرطان باشند. به همین دلیل، اگر علاوه بر این لکه‌ها، علائم دیگری را نیز مشاهده کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. حتی اگر لکه‌ها خطرناک نباشند یا برای شما آزاردهنده باشند، می‌توانید به کمک روش‌های مختلف آن‌ها را از بین ببرید.

لکه‌های تیره ممکن است در هر ناحیه‌ای از بدن ایجاد شوند، اما معمولاً آنها را در قسمت‌هایی از بدن که بیشترین ارتباط با نور خورشید دارند، مشاهده می‌کنید. این لکه‌های تیره پوستی به ویژه در مناطق زیر دیده می‌شوند:

• صورت
•  پشت دست‌ها
•  شانه‌ها
•  بازوها
•  کمر

لکه‌های تیره معمولاً به صورت کوچک و تکی ظاهر می‌شوند، اما گاهی ممکن است چندین لکه را به صورت گروهی مشاهده کنید. این نوع لکه‌ها ممکن است نواحی بزرگتری از پوست را تیره کنند.

دلیل لک‌های قهوه‌ای روی صورت

پیشنهاد می‌شود به دنبال حذف یا کاهش علل لکه‌های قهوه‌ای روی صورت باشید. این لکه‌ها ناشی از افزایش ملانین، رنگدانه‌ای که پوست را تیره می‌کند، می‌باشند. در برخی موارد، آسیب رادیکال‌های آزاد نیز می‌تواند موجب ایجاد این لکه‌ها شود، زیرا به سلول‌های سالم حمله کرده و در نتیجه، پوست را پیر می‌کنند.

لطفاً به برخی از عوامل اصلی که ممکن است این لکه‌ها را ایجاد کنند، توجه کنید.

۱. آسیب ناشی از نور خورشید

گاهی اوقات، ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی صورت به علت آسیب‌دیدگی از نور خورشید اتفاق می‌افتد. به طور واقعی، پس از تماس با نور آفتاب یا حتی نور سولاریم، لکه‌های تیره روی پوست ظاهر می‌شوند.

بخش‌هایی از بدن مثل صورت، دست‌ها یا بازوها که بیشتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض خطر ایجاد لکه‌های قهوه‌ای ناشی از نور خورشید قرار دارند.

۲. تغییرات هورمونی

ملاسما یک بیماری پوستی است که لکه‌های پوستی را در برخی از نواحی بدن ایجاد می‌کند. این بیماری به خصوص در زنان و مادران باردار شایع‌تر است و معمولاً در دوره‌های باروری زنان ظاهر می‌شود. لکه‌های ملاسما به طور معمول در مناطقی از گونه‌ها، پیشانی، پل بینی و چانه ظاهر می‌شوند.

۳. عوارض دارویی

مصرف برخی از داروها ممکن است باعث افزایش رنگدانه‌های پوست شده و منجر به ایجاد لکه‌های قهوه‌ای یا تیره شود. داروهایی که ممکن است عامل ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی صورت باشند، عبارتند از:

•  داروهای ضد التهاب، از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs).
•  داروهای مخصوص شیمی درمانی.
•  داروهای ضد مالاریا.
•  داروهای ضد تشنج.

۴. التهاب

در برخی از موارد، خال‌های قهوه‌ای روی صورت به دلیل التهاب ایجاد می‌شوند. به طور واقعی، این لکه‌های تیره‌رنگ پس از یک دوره التهاب در پوست شکل می‌گیرند. علل این التهاب ممکن است متنوع باشند و شامل اگزما، پسوریازیس، آسیب پوستی و آکنه از مهمترین آن‌ها باشند.

۵. جای زخم

لکه‌های قهوه‌ای یا تیره ممکن است پس از بهبود جای نیش حشره، سوختگی یا بریدگی روی سطح بدن ایجاد شوند و به صورت باقی بمانند. البته، معمولاً این لکه‌ها با گذشت زمان تا حدی محو می‌شوند.

۶. تحریک پوستی

استفاده نادرست از لوازم آرایشی ممکن است باعث ایجاد تحریک در پوست و موهای شما شود. به همین دلیل، پس از گذشت مدتی ممکن است لکه‌های قهوه‌ای روی پوست صورت یا دست‌های شما ظاهر شوند.

۷. ابتلا به بیماری دیابت

لک‌های قهوه‌ای روی صورت یا سایر نواحی بدن ممکن است ناشی از دیابت باشند. ابتلا به دیابت معمولاً با مشکلات پوستی همراه است، که شامل موارد زیر می‌شوند:

• درموپاتی دیابتی (لکه‌های ساق پا):در این وضعیت، لکه‌ها یا خطوط قهوه‌ای یا قرمز رنگ روی ساق پا ظاهر می‌شوند.
• آکانتوز نیگریکانس:در این حالت، لکه‌های تیره‌رنگ و مخملی بر روی پوست ظاهر می‌شوند.
• نکروبیوز لیپویدیکا: لکه‌های برآمده‌ی برجسته با رنگ‌های زرد، قرمز یا قهوه‌ای که ممکن است با گذر زمان سفت و متورم شوند.
• زانتوماتوز فوران‌کننده: لکه‌های زردرنگ به رنگ قرمز که معمولاً در دست‌ها، باسن، پاها، ساق‌ها و بازوها ایجاد می‌شوند و ممکن است با خارش یا حساسیت همراه باشند.

۸. سرطان پوست

حتما، من این متن رو برات بازنویسی می‌کنم:

لکه‌های قهوه‌ای روی صورت و سایر ناحیه‌های بدن مردان هم دلایل خودشون رو دارن که به زنان شباهت دارن. در مردان هم چند عامل می‌تونه باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای بشه، مثل:

1. ابتلا به اختلالات آدرنال، مثل بیماری آدیسون که باعث کمبود تولید هورمون کورتیزول میشه.

2. علت‌های ژنتیکی، مثل تولد در خانواده‌ای که لکه‌های قهوه‌ای یکی از مشکلات پوستی معمولیه.

3. نداشتن مقدار کافی ویتامین‌ها مثل B۱۲ و اسید فولیک.

4. مشکلات تیروئید.

همچنین، خیلی از مردان به دلیل افتاب‌گرفتگی زیاد ممکنه پوستشون خسارت ببینه. باورهای غلط ممکنه باعث بشن که مردان کمتر از محصولات مراقبتی پوست استفاده کنند، که در نتیجه پوستشون بیشتر تحت تأثیر نور خورشید قرار می‌گیره و لکه‌های قهوه‌ای ایجاد میشن.

علت لکه‌های قهوه‌ای روی صورت مردان

لکه‌های قهوه‌ای روی صورت و سایر ناحیه‌های بدن مردان هم دلایل خودشون رو دارن که به زنان شباهت دارن. در مردان هم چند عامل می‌تونه باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای بشه، مثل:

•  ابتلا به اختلالات آدرنال، مثل بیماری آدیسون که باعث کمبود تولید هورمون کورتیزول میشه.
• علت‌های ژنتیکی، مثل تولد در خانواده‌ای که لکه‌های قهوه‌ای یکی از مشکلات پوستی معمولیه.
•  نداشتن مقدار کافی ویتامین‌ها مثل B۱۲ و اسید فولیک.
•  مشکلات تیروئید.

همچنین، خیلی از مردان به دلیل افتاب‌گرفتگی زیاد ممکنه پوستشون خسارت ببینه. باورهای غلط ممکنه باعث بشن که مردان کمتر از محصولات مراقبتی پوست استفاده کنند، که در نتیجه پوستشون بیشتر تحت تأثیر نور خورشید قرار می‌گیره و لکه‌های قهوه‌ای ایجاد میشن.

علت لکه‌های قهوه‌ای روی صورت کودکان

مواردی که علت لک‌های قهوه‌ای روی صورت یا سایر نواحی بدن به وجود می‌آورند، معمولاً به سرطان اشاره دارند. این لکه‌های تیره‌ای دارای ویژگی‌های خاصی هستند که ممکن است به عنوان نشانه‌های سرطان شناخته شوند، از جمله:

•  عدم تقارن لکه‌ها: شکل غیر منظم یا تقسیم ناهمسان لکه‌ها.
•  تیرگی یا پراکنده بودن لکه‌ها: وجود رنگ تیره یا افتراقات در رنگ لکه‌ها.
•  رنگ‌های نامنظم داشتن: وجود رنگ‌های مختلف و نامتناسب در یک لکه.
•  لکه‌هایی با اندازه‌ای بزرگتر از ۶ میلی‌متر: لکه‌های بزرگتر که ممکن است نشانه خطرناک باشند.
•  لکه‌هایی که رنگ یا اندازه‌ی آن‌ها تغییر می‌کند: تغییرات در رنگ یا اندازه لکه‌ها ممکن است نشانگر مشکلات جدی باشد.

در صورت مشاهده هر یک از این ویژگی‌ها، مهم است که به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا احتمال وجود سرطان بررسی و درمان شود.

درمان‌های خانگی برای رفع لکه‌های قهوه‌ای

حتما! در صورت بروز لکه‌های قهوه‌ای روی صورت و دست، می‌توانید از چهار ماده طبیعی برای رفع این مشکل استفاده کنید.

آلوئه‌ورا

آلوئزین یک ماده است که در آلوئه‌ورا یافت می‌شود. این ترکیب می‌تواند با کنترل تولید ملانین در پوست، لکه‌های قهوه‌ای را کاهش دهد. برای بهبود وضعیت پوست، می‌توانید هر روز ژل آلوئه‌ورا را به طور مستقیم روی پوست خود استفاده کنید.

عصاره‌ی شیرین بیان

این عصاره نه تنها خاصیت‌های ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد، بلکه توانایی سفیدکنندگی نیز برای پوست را داراست. می‌توانید از این عصاره برای رفع نقاط تیره بدن و لکه‌های قهوه‌ای روی صورت استفاده نمایید.

چای سبز

علاوه بر آلوئه‌ورا، عصاره‌ی چای سبز نیز یک ماده‌ی دیگر است که در رفع لکه‌های تیره‌ی پوستی تاثیرگذار است. خواص ضد اکسیدانی و ضد التهابی این عصاره، می‌تواند بهبود ملاسما را فراهم کند و اثرات آفتاب سوختگی را کاهش دهد.

گلاب

خواص گلاب برای پوست، آن را به یک ماده‌ی خوشبو برای درمان مشکلات پوستی تبدیل کرده است. این ماده دارای خاصیت ضدعفونی‌کننده و ضدباکتریایی است که می‌تواند به بهبود سریعتر زخم‌ها کمک کند. همچنین، گلاب می‌تواند در بهبود سریع‌تر جای بریدگی‌ها، سوختگی‌ها، و حتی جای زخم مؤثر باشد. در روش‌های خانگی درمان جوش سر سفید، نیز گلاب به عنوان یکی از ترکیبات مؤثر شناخته شده است. می‌توانید از گلاب به شکل‌های مختلف بهره ببرید، از جمله:

• استفاده به عنوان پاک‌کننده یا تونر صورت؛ بلافاصله پس از شستشوی صورت با یک پاک‌کننده‌ی معمولی، صورت خود را با گلاب بشویید.
• تهیه اسپری گلاب؛ با افزودن آن به یک بطری اسپری، می‌توانید یک اسپری گلاب بسازید که به کاهش استرس نیز کمک کند. این اسپری را روی مچ دست، صورت یا حتی بالش خود اسپری کنید.

محصولات مراقبتی برای رفع لکه‌های قهوه‌ای

شما می‌توانید با در نظر گرفتن علت ایجاد لک‌های قهوه‌ای روی صورت و بهره‌مندی از محصولات مراقبتی مناسب، این لکه‌ها را از بین ببرید. محصولات مراقبتی با توانایی در خنثی‌سازی و کاهش لکه‌های تیره و قهوه‌ای پوست، با تنوع زیادی در دسترس هستند، اما از میان آن‌ها، سه محصول مراقبتی بیشتر موثر هستند.

۱. کرم مرطوب‌کننده

یک لوسیون مرطوب‌کننده با ترکیباتی همچون گلیسیرین، اسید هیالورونیک، و حتی رتینول، به عنوان یک کرم مرطوب‌کننده‌ی کارآمد شناخته می‌شود. این ترکیبات به بهبود گردش سلولی در پوست کمک می‌کنند. یک مرطوب‌کننده مناسب قادر است چربی محافظ پوست را به آن بازپس‌دهد و هنگامی که سلول‌های قدیمی پوست به سطح آن می‌رسند، به سلامت سلول‌های جدید کمک کند.

۲. کرم ضد آفتاب

برای جلوگیری از ایجاد لکه‌های تیره ناشی از نور خورشید، بهترین روش مصرف روزانه کرم ضد آفتاب با SPF ۳۰ یا بالاتر است. این کرم را حتی در روزهای ابری یا زمستان باید استفاده کنید.

متخصصان توصیه می‌کنند که کرم ضد آفتاب حاوی ترکیباتی مثل مکسوریل، دی اکسید تیتانیوم، اکسید روی یا آووبنزون باشد. به نظر متخصصان سلامت پوست، ایده‌آل است که در ساعت‌های ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر، زمانی که تابش نور خورشید بیشتر است، از خانه خارج نشوید. همچنین، استفاده از کلاه با لبه پهن برای محافظت از سر، صورت، گوش‌ها و گردن نیز توصیه می‌شود.

۳. محصولات لایه‌بردار پوستی

کرم‌های روشن‌کننده یا محصولات لایه‌بردار پوست، اگرچه بدون نیاز به نسخه پزشک متخصص تهیه می‌شوند، توانمندی مشابه داروهای تجویزی ندارند، اما ممکن است تأثیرات مثبتی داشته باشند. محصولاتی که ترکیباتی نظیر آزلائیک اسید، رتینول یا آلفا هیدروکسی اسید را در خود دارند، می‌توانند فرآیند لایه‌برداری پوست را تسریع داده و به رشد سلول‌های جدید پوست کمک کنند. به این ترتیب، امکان ایجاد لکه‌های قهوه‌ای روی پوست به حداقل می‌رسد.

با این حال، باید توجه داشت که علت ایجاد لک‌های قهوه‌ای بر روی صورت تأثیر قابل توجهی در فرآیند درمان و کنترل آن‌ها دارد. بهتر است حتی برای استفاده از محصولات لایه‌بردار بدون نیاز به نسخه، نظر یک پزشک متخصص پوست را درخواست کنید.

کلام آخر

علت ایجاد لک‌های قهوه‌ای روی صورت ممکن است متنوع باشد. با این حال، برای کاهش یا رفع این لکه‌ها، می‌توانید از روش‌های خانگی یا محصولات مراقبتی پوست بهره ببرید. لکه‌های تیره یا قهوه‌ای روی صورت یا سایر نواحی بدن عموماً خطری ندارند، اما اگر برای شما مزاحمت‌آور هستند، بهتر است به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. در صورتی که لکه‌های تیره ناگهان ظاهر شده و نشانه‌هایی نظیر خارش، گزگز، خونریزی یا تغییر رنگ و اندازه ایجاد کرده باشند، حتماً به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است این نشانه‌ها نشانگان مشکلات و بیماری‌های جدی‌تری باشند.